Ζυλ Μισλέ: Η Μάγισσα
[Αυτή η αλαζονεία την έσπρωχνε μερικές φορές σε μια μανιασμένη ελευθεριότητα… Ο θρίαμβός της ήταν να αλλάζει τους ρόλους, να επιβάλλει, σαν ερωτικές δοκιμασίες, τους πιο εξωφρενικούς εξευτελισμούς στους ευγενείς, στους τρανούς, και να τους αποκτηνώνει. Ξέρουμε ότι οι βασίλισσες, εξίσου με τους βασιλείς, και οι αριστοκράτισσες κυρίες δέχονταν στην Αυλή τους τις πιο ακατάλληλες στιγμές και απαιτούσαν από τους ευνοούμενους τους να τις υπηρετήσουν στα πι αηδιαστικά πράματα. Εκείνοι δέχονταν, ανέχονταν τα πάντα από το ιδιότροπο είδωλο που λάτρευαν, διεκδικούσαν την εύνοιά της. Έφτανε να είναι τόσο δα νέα και όμορφη, και δηκτική, και δεν υπήρχε δοκιμασία, όσο εξευτελιστική, όσο σκανδαλώδης κι αν ήταν, που τα κατοικίδιά της (ο αγαπητικός, ο αβάς, ένας τρελός ακόλουθος) να μην ήταν έτοιμα να την υποστούν, κάνοντας τη βλακώδη σκέψη πως όσο πιο σιχαμερό ήταν το φίλτρο, τόσο περισσότερο άξιζε…Αλλά τι να πούμε για το άλλο απίστευτο, ότι δηλαδή η μάγισσα, χωρίς να είναι μεγάλη κυρία, ούτε ωραία, ούτε νέα, αντίθετα φτωχή, ίσως και δουλοπάροικος, ντυμένη με βρόμικα κουρέλια, με την πονηριά της και μόνο, με την πρωτοφανή ελευθεριάζουσα μανία της, την ύπουλη γοητεία της, αποβλάκωνε και εξαχρείωνε ακόμη και τα πιο αξιοσέβαστα πρόσωπα; Μοναχοί ενός μοναστηριού του Ρήνου, ενός από εκείνα τα υπερήφανα γερμανικά μοναστήρια στα οποία δεν έμπαινε κανείς αν δεν είχε τίτλους ευγενείας τεσσάρων αιώνων, έκαναν στον Σπένγκερ την εξής θλιβερή εξομολόγηση: “Την είδαμε να μαγεύει διαδοχικά τρεις ηγουμένους μας, να σκοτώνει τον τέταρτο και να λέει με θράσος: “Το έκανα και θα το ξανακάνω, και δεν θα μπορέσουν να μου ξεφύγουν, γιατί έφαγαν”
…
[Μέχρι ποιο σημείο ένα Πνεύμα μπορεί να αποκτήσει συγχρόνως σώμα; Οι επιδρομές του, οι απόπειρές του έχουν κάποια πραγματικότητα; Θα αμάρτανε σαρκικά, αν υφίστατο την εισβολή εκείνου που την τριγυρίζει αδιάκοπα;…
Ο δαίμονας, όσο μανιασμένος κι αν είναι μέσα στους δαιμονισμένους, παραμένει πνεύμα όσο διαρκεί η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ακόμη και μέχρι την εποχή του Αγίου Μαρτίνου, τον 5ο αιώνα. Με την εισβολή των Βαρβάρων, εκβαρβαρίζεται και αποκτά σώμα. Μάλιστα, φτάνει στο σημείο να διασκεδάζει πετώντας πέτρες και καταστρέφοντας το κωδωνοστάσιο της μονής του Αγίου Βενέδικτου. Όλο και περισσότερο προκειμένου να τρομοκρατεί τους βίαιους άρπαγες των εκκλησιαστικών αγαθών, η Εκκλησία, δίνει σάρκα και οστά στον διάβολο, εμφυσά την ιδέα ότι υποβάλλει τους αμαρτωλούς σε μαρτύρια, όχι μόνο πνευματικά, αλλά και σαρκικά, ότι θα υπομείνουν σωματικά βασανιστήρια, όχι νοητές φλόγες, αλλά όλους τους φρικτούς πόνους που μπορούν να προκαλέσουν στην πραγματικότητα τα πυρωμένα κάρβουνα, η σχάρα ή η πυρακτωμένη σούβλα.
Η ιδέα των βασανιστών διαβόλων που υποβάλλουν τις ψυχές των νεκρών σε σωματικά βασανιστήρια υπήρξε, για την Εκκλησία, χρυσωρυχείο. Οι ζωντανοί, συντετριμμένοι από οδύνη, από οίκτο, αναρωτιόνταν: “Κι αν μπορούσαμε, από τούτον εδώ τον κόσμο, να σώσουμε τις δύστυχες ψυχές που βρίσκονται στον άλλο; Να τους δώσουμε άφεση αμαρτιών έναντι ενός τιμήματος που είναι αποτέλεσμα μιας συμφωνίας, όπως γίνεται κι εδώ στη γη;” Αυτή τη γέφυρα ανάμεσα στους δύο κόσμους την έχτισε το Κλυνύ, το οποίο, ήδη από την ίδρυσή του (γύρω στο 900), έγινε αμέσως ένα από τα πλουσιότερα τάγματα.]
Ακούμε:
_ The Necks
_ Mulatu Astatke & The Heliocentricsrn
* Επιμέλεια, αφήγηση: Αφροδίτη Κοσμά
* Ηχοληψία, Ηχητική επεξεργασία: Τάσος Μπακασιέτας
* Το σήμα της εκπομπής είναι μουσική του Μάριου Στρόφαλη
* Ζυλ Μισλέ _ Η Μάγισσα
Μετάφραση: Έφη Κορομηλά
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης
Αθήνα, 2020