Ελιάς Χούρι_ Η Πύλη του Ήλιου
Ο λιβανέζικης καταγωγής Ελιάς Χούρι καταθέτει, άλλοτε με γλώσσα σκληρή άλλοτε ποιητική, τη δοκιμασία των ανθρώπων της Παλαιστίνης και του Λιβάνου:
«Όταν μίλησες άνοιξες τα μάτια σου όσο πιο διάπλατα μπορούσαν να ανοίξουν ανθρώπινα μάτια. Οι λέξεις χύνονταν έξω από τα μάτια σου, η φωνή σου δυνάμωνε κι εγώ δεν απαντούσα. Έγερνα το κεφάλι μου κι έριχνα κλέφτες ματιές στα μάτια σου, τα ορθάνοιχτα μέχρι τα πέρατα της γης. Στεκόσουν στο γραφείο της κατασκήνωσης των αγοριών, ύστερα έπιανες την υδρόγειο σφαίρα, την περιέστρεφες ξανά και ξανά, έπειτα τη διέταζες να σταματήσει. Όταν εκείνη η μικρή μπάλα σταματούσε να γυρνάει, άπλωνες το δάχτυλο σου και έλεγες: εκείνη είναι η Άκρα. Εδώ είναι η Τύρος. […] Εμείς παιδιά είμαστε από το Άιν αλ Ζατούν… Ήταν το ομορφότερο χωριό αλλά αυτοί το κατέστρεψαν το 1948. Πρώτα ανατίναξαν τα σπίτια κι ύστερα το έσκαψαν με τις μπουλντόζες. Το εγκαταλείψαμε για το Ντέιρ αλ Άσαντ. Όσο για μένα, θεμελίωσα ένα χωριό που κανείς δεν ξέρει που είναι. Ένα χωριό μέσα στα βράχια, ο ήλιος μπαίνει και κοιμάται μέσα του.»
~
Η ιστορία εκτυλίσσεται σε προσφυγικούς καταυλισμούς στη Βηρυτό, στη Γαλιλαία, στην κατεχόμενη Παλαιστίνη.
Ο ίδιος ο συγγραφέας έχει δηλώσει:
«Για να χτίσω την ιστορία χρειαζόταν να αφιερώσω πολύ καιρό σε προσφυγικούς καταυλισμούς, εφτά χρόνια έρευνας, συλλέγοντας αφηγήσεις από τον πόλεμο του 1948. Μόνο η κεντρική ιστορία είναι μυθοπλαστική. Οι ημερομηνίες και τα γεγονότα είναι 100% ακριβή. Σε διανοητικό επίπεδο, η Παλαιστίνη σήμερα σηματοδοτεί κάτι χαμένο, είναι η τελευταία χώρα στον πλανήτη που βρίσκεται υπό αποικιακή κατοχή. Οι Παλαιστίνιοι είναι θύματα στα οποία δε δίνεται το δικαίωμα να εκπροσωπήσουν τον εαυτό τους. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το να είσαι άνθρωπος σήμαινε το να είσαι Εβραίος, όπως είχε δηλώσει και η Μαργκερίτ Ντυράς, που δεν ήταν Εβραία. Στις μέρες μας, νομίζω πως το να είσαι άνθρωπος σημαίνει το να είσαι Παλαιστίνιος. Μόνο οι φασίστες έχουν μία ερμηνεία της Ιστορίας. Το παρελθόν και το παρόν έχουν πολλαπλές διαστάσεις, και πρέπει να τις «διαβάζουμε» και να τις κατανοούμε όλες. Αλλιώς η ζωή μας θα ήταν βαρετή και κενή.»
~
Ο Γιουνίς, ο μεγαλύτερος ηγέτης της παλαιστινιακής αντίστασης έχει πέσει σε κώμα, ο Χαλίλ στέκεται διαρκώς στο προσκέφαλό του και αφηγείται την ζωή των ανθρώπων τους που εκδιώχθηκαν από τη γη της Γαλιλαίας. Στο μέρος όπου κατέφυγαν, στην Πύλη του Ήλιου, προσπαθούν να μην ξεχνούν ό,τι επιθυμούν όλοι οι άνθρωποι, την αγάπη, τη στοργή και την ασφάλεια,
Ακούμε:
_ Raymond Haddad
_ Raymond Haddad & Ayman Safiah
_ Terez Sliman
_ Faraj Suleiman
_ Le Trio Jourban
_ Avishai Cohen
* Επιμέλεια, αφήγηση: Αφροδίτη Κοσμά
* Ηχοληψία, Ηχητική επεξεργασία: Τάσος Μπακασιέτας
* Ελιάς Χούρι_ Η Πύλη του Ήλιου
Μτφ. Ελένη Καπετανάκη
Εκδόσεις Καστανιώτη
Αθήνα, 2021