[ flânerie του Οκτώβρη ]
Ο flâneur είναι ένας ηδονοβλεψίας ταξιδευτής που οργώνει την πόλη αναζητώντας «καταφύγιο μέσα στο πλήθος». Αποκομμένος από το χωροχρόνο, αφήνεται να παρασυρθεί απ’ τη ροή του, ανοίγοντας δρόμο στο παράδοξο μεταξύ μοναξιάς και συνύπαρξης. Από τον «άνθρωπο του πλήθους» του Ε.Α.Πόε, στον πλάνητα του Μπωντλαίρ, και από εκεί στις πρακτικές της ψυχογεωγραφίας και του dérive των Καταστασιακών, η πρακτική της περιπλάνησης θολώνει τα όρια τέχνης και ζωής: εξελίσσεται από οπτική δραστηριότητα σε συνολική αισθητηριακή εμπειρία. Συνιστά μέθοδο συνεχούς «γίγνεσθαι» και διαρκούς αμφισβήτησης.
Στη σύγχρονη εποχή, με το διαδίκτυο και τα ψηφιακά μέσα, αναζητάμε τον flâneur και στο ψηφιακό χώρο. Ζητούμενο όμως αυτής της νέας περιπλάνησης, είναι να ξεφύγει από την εποπτεία και να περάσει στο στάδιο της εμβύθισης στο χώρο της πόλης. Μια τέτοια αισθητηριακή εμβύθιση θα επιχειρήσουμε στις προσεχείς μας θεματικές εκπομπές στον παρΑξενο_ελκυστΗ, που απόψε καλωσορίζει τον Οκτώβριο με μια flânerie. Στον δρόμο μας θα συναντήσουμε:
- Το «Οδοιπορικό του Οκτώβρη, στη Στουτγάρδη» – την πρώτη σόλο ηχογράφηση, από τον Οκτώβριο του ’79 – του τσελίστα David Darling: Μια αυτοσχεδιαστική περιπλάνηση σε ρευστά μονοπάτια που ξεδιπλώνονται στο ακουστικό και ηλεκτρικό τσέλο, μια ποιητική και επιβλητική εξερεύνηση στην ατμόσφαιρα και την υφή.
- Για τη Αμερικανίδα συνθέτρια και πανεπιστημιακό Linda Catlin Smith η έννοια της περιπλάνησης είναι μια κατάσταση στοχασμού, παρόμοια με την αναρώτηση. Ονομάζει το έργο της «Wanderer» (περιπλανώμενο), λόγω της αβίαστης και ελικοειδούς φύσης του: της μελωδίας που κινείται κυκλικά, όπως η ομίχλη ή ο καπνός που παρασύρεται σε ένα τοπίο.
- «Περιπλανώμενοι Οδοιπόροι, στον Τόπο Χ», είναι η Στέλλα Τσάνη στο βιολί και ο Θωμάς Σλιώμης στο πιάνο: ένα έργο για τους απανταχού οδοιπόρους που επιδιώκουν την έγερση του φαντασιακού.
- Την ιδιότητα του «Flâneur» υιοθετεί το βραβευμένο μουσικό σύνολο Synaesthesis από τη Λιθουανία, για έναν ηχητικό περίπατο μέσα στην πόλη, «εσκεμμένα δίχως σκοπό». Αναθέτει σε Λιθουανούς συνθέτες έργα εμπνευσμένα από βόλτες στην πόλη κατά τη διάρκεια του lockdown˙ μια μουσική κληρονομιά ψυχικών καταστάσεων και συναισθημάτων που συνόδευαν την πανδημία, όταν όλα είχαν σταματήσει και ήταν εκτός ισορροπίας.
- Στην θρησκευτική διάσταση της έννοιας του πλάνητα, αναφέρεται η πιανίστρια μοναχή Emahoy Tsegué-Maryam Guèbrou. Εξόριστη πολέμου η ίδια από την Αιθιοπία, σε μοναστήρι στην Ιερουσαλήμ, παίζει για τον άστεγο περιπλανώμενο: αυτόν που, όπως αναφέρεται στο βιβλίο της Γένεσης, κατοικεί στη Χώρα του Νωδ, ανατολικά της Εδέμ, μακριά από την παρουσία του Κυρίου.
Μια πρόσκληση για άσκοπη περιπλάνηση, πλαισιωμένη από τις φωνές των Julie London, Bonnie Beecher και Eden Abhez.
Εικόνα: Ray K.Metzker, Philadelphia 1964
Επιμέλεια-Παρουσίαση: Μαριλένα Μαραγκού
Επιμέλεια ήχου: Γιώργος Κωστόπουλος