Στην ορνιθολογία ο όρος «καθρέφτης» (speculum) περιγράφει μια συγκεκριμένη ανακλαστική περιοχή στο φτέρωμα ορισμένων πουλιών, στις φτερούγες ή στον λαιμό˙ μια λαμπερή ή ιριδίζουσα επιφάνεια που αντανακλά έντονα το φως και λειτουργεί σαν οπτικό σήμα, για προσέλκυση συντρόφου ή για αναγνώριση μεταξύ του είδους.
«Ο Καθρέφτης των Πουλιών» (“Le Miroir des Oiseaux”) είναι ένα έργο σε εξέλιξη του Γάλλου συνθέτη ηλεκτροακουστικής μουσικής Bernard Fort, γνωστού ιδιαίτερα για τη δουλειά του στο πεδίο της ηχητικής οικολογίας. Ο Fort δεν αντιμετωπίζει τον ήχο της φύσης απλώς ως ακατέργαστο υλικό, αλλά ως μουσικό οργανισμό με δική του δομή και έκφραση, δημιουργώντας έργα που λειτουργούν τόσο ως ακουστικά ντοκουμέντα όσο και ως καλλιτεχνικές συνθέσεις. Στον «Καθρέφτη των Πουλιών» παρουσιάζεται το ηχητικό πορτρέτο ενός πουλιού, πάνω σε ένα μουσικό υπόβαθρο που λειτουργεί ως «καθρέφτης», μια ποιητική απάντηση στο τραγούδι του πουλιού. Έτσι, ο ακροατής ακούει το πουλί όπως πραγματικά είναι (σε φυσιολογικούς ήχους), και το «είδωλό» του όπως το φαντάστηκε και συνέθεσε ο δημιουργός. Για κάθε πορτρέτο, ο «Καθρέφτης» προτείνει ένα μουσικό σκηνικό, ένα περιβάλλον, μια ενορχήστρωση, μια τοποθέτηση στον χώρο – όπου χρησιμοποιεί διαφορετικές τεχνικές ηλεκτροακουστικής σύνθεσης.
Απόψε εστιάζουμε σε ένα μικρό δείγμα από το πολυετές έργο του Bernard Fort, που γεφυρώνει την οικολογία, την τεχνολογία και την τέχνη, όπως συμπυκνώνεται σε έναν ηχητικό περίπατο στη φύση και καταγράφεται στον δίσκο “Oiseaux” που κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο.
Εξερευνώντας παράλληλα το τραγούδι των πουλιών, μέσα από το καθρέφτισμά τους: από το φυσικό τοπίο στο μουσικό, και την αντανάκλασή τους, στην ανθρώπινη φωνή. Με τους ήχους των Nellie Melba/G.F.Handel, Steven Isserlis, Pat Thomas, Šarūnas Nakas, Hatis Noit/Matmos και Bonnie Prince Billy/Eighth Blackbird.
Επιμέλεια-Παρουσίαση: Μαριλένα Μαραγκού
Επιμέλεια ήχου: Τάσος Μπακασιέτας
Εικόνα: Yoshi Wada (“Singing in Unison”)
Ο παρΑξενος_ελκυστΗς μεταδίδεται κάθε Μεσάνυχτα Δευτέρας προς Τρίτη και Τρίτης προς Τετάρτη, πάντα από το Τρίτο Πρόγραμμα