Φαινομενολογίες του προσώπου
O φιλόσοφος Εμμανουέλ Λεβινάς στους ραδιοφωνικούς διαλόγους του με τον Φιλίπ Νεμό (Ηθική και Άπειρο), αναπτύσσει την σκέψη του γύρω από την φαινομενολογία του προσώπου: αναλύει δηλαδή τα όσα συμβαίνουν όταν κοιτάζουμε κάποιον, πρόσωπο με πρόσωπο:
«Το πρόσωπο είναι σημασία, και μάλιστα σημασία χωρίς πλαίσιο αναφοράς.[…] Η πρόσβαση στο πρόσωπο εξ υπαρχής είναι ηθική. Όταν βλέπετε μια μύτη, δυο μάτια, ένα μέτωπο, ένα πηγούνι και μπορείτε να τα περιγράψετε, τότε στρέφεστε προς τον άλλον σάμπως να είναι αντικείμενο.[…] Το πρόσωπο συνιστά νόημα αφ’ εαυτού. Εσύ, είσαι εσύ. Υπ’ αυτή την έννοια, μπορούμε να πούμε ότι το πρόσωπο δεν γίνεται «ορατό». Είναι αυτό που δεν μπορεί να γίνει περιεχόμενο το οποίο θα εγκολπωθεί η σκέψη˙ είναι απεριχώρητο, σας οδηγεί επέκεινα».
Οι εκφράσεις του προσώπου είναι μορφές μη λεκτικής επικοινωνίας, που παρέχουν υποδείξεις για τα ανθρώπινα συναισθήματα. Με τις τεχνολογικές εξελίξεις στη βιομετρική ανάλυση, τη μηχανική μάθηση και την αναγνώριση προτύπων, έχει αναπτυχθεί η τεχνολογία FER (Facial Emotion Recognition), όπου οι ανθρώπινες εκφράσεις μετατρέπονται σε πηγή δεδομένων για την εξαγωγή συναισθημάτων και συμπερασμάτων, με ποικίλες εφαρμογές στην αγορά. Μια τεχνολογία που εγείρει ζητήματα αναγκαιότητας και ηθικής.
O Γιάννης Κυριακίδης είναι συνθέτης σύγχρονης μουσικής, sound artist και ακαδημαϊκός, που αναζητά τρόπους δημιουργίας νέων μορφών και υβριδικών μέσων που εγείρουν προβληματισμούς για την πράξη της ακρόασης. Το έργο του «FACE» για το γυναικείο σύνολο ELECTRA είναι μια πολυμεσική σύνθεση για φωνή, βιολί, φλογέρες, πιάνο, ζωντανά ηλεκτρονικά και βίντεο, που βασίζεται στην αντίληψη του προσώπου, όχι μόνο ως εκδήλωση συναισθήματος και ταυτότητας, αλλά ως σύνολο δεδομένων που συλλέγονται και χρησιμοποιούνται από εξωτερικούς παράγοντες. Κινείται ανάμεσα στην προβληματική πρακτική της ανθρωπομετρίας στις αρχές του 20ου αιώνα – συγκεκριμένα τις μέτρησης των χαρακτηριστικών του κρανίου για τον προσδιορισμό τύπων χαρακτήρων – έως την τρέχουσα χρήση του λογισμικού αναγνώρισης των συναισθημάτων του προσώπου, για τη συλλογή δεδομένων σχετικά με τη συναισθηματική εμπλοκή των καταναλωτών.
Απόψε ο παρΑξενος_ελκυστΗς, συνεχίζοντας έναν κύκλο εκπομπών γύρω από την πολυαισθητηριακή πραγματικότητα και το νόημα της εμπειρίας, προσεγγίζει την πολυφωνία των αισθήσεων μέσω της φαινομενολογίας του προσώπου- πλαισιωμένος από τους ήχους των Peggy Seeger/Ewan MacColl, Jessika Kenney/Eyvind Kang, Yannis Kyriakides/Michaela Riener/ Susana Borsch/ Diamanda Dramm/ Saskia Lankhoorn και The Kinks.
Εικόνα: Matthieu Bourel: Incursive/Reclusive (handmade collage 80 layers;2017)
Επιμέλεια ήχου: Νίκος Σαβοργινάκης
Επιμέλεια-Παρουσίαση: Μαριλένα Μαραγκού