Συνθήκες οριακότητας (μέρος β’): Αφυπνίσεις της ύλης
H φαινομενολογία της ακρόασης ξεκινά με τις αόρατες σχέσεις μεταξύ του ηχητικού τοπίου και του τόπου. Και εφόσον ο τόπος συνδέεται βαθιά με την γεωανθρωπολογία, αναπόφευκτα οι τοπογραφίες του ήχου αναμορφώνονται διαρκώς, από τον συστηματικό αγώνα της Φύσης να διατηρήσει τον εαυτό της.
Για την Ισλανδή συνθέτρια σύγχρονης μουσικής Anna Thorvaldsdottir, τα drones είναι το γεωλογικό θεμέλιο της οικολογίας του ήχου˙ ένας πολύπλοκος ωκεανός ήχου που μοιάζει να διαψεύδει την ανθρώπινη προσπάθεια για κυριαρχία.
Εις βάρος της κατανόησής μας για τη μουσικότητα, τη μετράμε κυρίως με την ικανότητα παραγωγής, και πολύ λιγότερο με την ικανότητα λήψης κάποιου είδους ακουστικής πληροφορίας ή γεγονότος. Η τέχνη της ακρόασης, της κατανόησης της ηχητικής κατάστασης και των δυνατοτήτων της, είναι, ωστόσο, αυτή που καθορίζει την ικανότητα κάποιου να αλληλεπιδρά – με άλλους μουσικούς, με το κοινό και με το περιβάλλον. Η ακρόαση εμπεριέχει μια πράξη ήθους : την απόφαση να σχετιστεί, να προσέξει, να τοποθετηθεί ενεργά σε σχέση με αυτό που ακούγεται.
Σπάνια αυτή η ικανότητα είναι τόσο σχολαστική και συνειδητή όπως στην περίπτωση της Manja Ristić: βιολονίστρια, συνθέτρια, και sound artist, που σήμερα ζει στο νησί Korčula στο κροατικό τμήμα της Αδριατικής. Η έρευνα της Ristić, εκτός από τις επιτελέσεις οργανικής ηλεκτροακουστικής μουσικής, επικεντρώνεται σε διεπιστημονικές προσεγγίσεις στον ήχο και τις ηχογραφήσεις περιβάλλοντος, καθώς και σε πειραματικές ραδιοφωνικές τεχνικές, ενσωματώνοντας ακουστικά όργανα και απροσδόκητα αντικείμενα που βρίσκει.
Η πρόσφατη δουλειά της «Awakenigs» έχει να κάνει με την προσοχή, κυρίως προς το περιβάλλον, και τα ακουστικά ίχνη των απειλούμενων οικολογικών στρωμάτων της Μεσογείου. Μας καλεί να εγκαταλείψουμε έναν ακλόνητο ορισμό του κόσμου – για το τι είναι ζωντανό και τι όχι – και να δώσουμε φωνή στα αντικείμενα. Να τα τροφοδοτήσουμε με χρόνο, στιγμές και αλληλεπιδράσεις, και να αναζητήσουμε μια σπίθα πνεύματος σε αυτά. Να ακούσουμε μέσα από τα στερεά, μέσα από την ύλη, και να εξαφανίσουμε τα όρια.
Απόψε ο παρΑξενος_ελκυστΗς επιχειρεί να αφυπνίσει την ύλη και να αφουγκραστεί τον ήχο, σε μια οριακή συνθήκη υλικότητας.
Επιμέλεια-Παρουσίαση: Μαριλένα Μαραγκού
Επιμέλεια ήχου: Νίκος Σαβοργινάκης