Ενσώματη_στροφή | Body Music, α’ μέρος
«Το σώμα δεσμεύει, κατέχει και εμπεριέχει χώρο… Αποτελεί επίσης ενεργητική επιφάνεια αντίθετων επιτελέσεων τελετουργικών όσο και πολιτικών συνδηλώσεων, ως ανθρωπολογικό περιβάλλον προβολής της επιθυμίας… Ενσωματώνει νέες νοηματοδοτήσεις διαρκώς, ενώ βρίσκεται σε διαλογική συνέχεια με τη νομαδική μετακινούμενη φυσική τοποθεσία. Η ιδιάζουσα σωματικότητα στην τοποθεσία του ονείρου, στον ύπνο, όσο και στη φαντασία αναδύει τις κυριολεκτικές και τις ποιητικές πτυχές της ζωής στην καθημερινότητα.» (Κ.Ντάφλος, Η δημόσια σφαίρα της net art από την επίκαιρη κριτική χωρική ενσώματη στροφή, 2020)
Το body music είναι ίσως η πιο αρχαία μορφή μουσικής έκφρασης, που συνδυάζει ρυθμό, κίνηση και μουσική μέσα από την εξερεύνηση του χώρου και των ηχητικών δυνατοτήτων του σώματος. Η κίνηση του σώματος στον χώρο είναι ο τρόπος που παράγεται ο ήχος, στα έργα της Αμερικανίδας εικαστικού και συνθέτριας Ellen Fullman. Στο έργο της “Body Music” του 1987 πάνω στο Long String Instrument, περπατά σε έναν διάδρομο περιβαλλόμενο από χορδές 20 μέτρων, γλιστρώντας τα επικαλυμμένα με ρητίνη δάχτυλά της, δημιουργώντας μια πληθώρα μελωδιών ˙μια απτική χειρονομία, που δημιουργεί τον ήχο εκ των έσω. Καθώς παίζει αυτό το μακρύχορδο όργανο, σκέφτεται το σώμα της να κινείται μπρος και πίσω, όπως το εκκρεμές – σχεδόν υπνωτιστικά. Η ιδέα της ύπνωσης εισάγει σε μια ευαισθητοποιημένη ψυχική κατάσταση συγκέντρωσης, όπου μπορεί κανείς να βιώσει και να απολαύσει λεπτομέρειες της αλλαγής των αρμονικών.
Η Αμερικανίδα βοκαλίστα Mankwe Ndosi χρησιμοποιεί ενσώματες πρακτικές για να ενισχύσει τη σχέση μας με τον εαυτό μας, τον συνάνθρωπο, την παράδοση και τη γη μας. Στον δίσκο της «Felt/Not Said» μαζί με το εκλεκτό τρίο μουσικών Body MemOri, υιοθετεί τελετουργίες που αναδύονται από την αφροαμερικάνικη κληρονομιά της και πλάθει ιστορίες χωρίς λόγια, όπου η φωνή, το σώμα και τα όργανα συναντούν τις αισθήσεις, τη μνήμη και το συναίσθημα, συνθέτοντας ανθρώπινα τοπία και ατμόσφαιρες που χωρίς να ειπωθούν, τα νιώθουμε.
Τα σώματά μας και οι πληροφορίες που αυτά κατέχουν, παράγουν και μεταφέρουν, διαδραματίζουν θεμελιώδη ρόλο για την κατανόηση της βιωματικής πραγματικότητας, και απόψε ο παρΑξενος_ελκυστΗς ξεκινά μια ηχητική διερεύνηση της ενσώματης ηχητικής εμπειρίας, που δημιουργείται από το ανθρώπινο σώμα ή εγγράφεται σε αυτό, με τη μορφή της μνήμης. Με τους ήχους των Philip/Schneider, Silvia Tarozzi / Massimo Simoni / Pauline Oliveros, Arve Henriksen / Johanna Scheie Orellana / Carmen Villain, Ellen Fullman, Mankwe Ndosi / Body mEmOri και Björk / Arca.
Εικόνα: Federico Bianchi “Body Mandala”
Επιμέλεια-Παρουσίαση: Μαριλένα Μαραγκού
Επιμέλεια ήχου: Κατερίνα Λιοντή