Πέρασμα στην Ινδία (μέρος β’) | Ηχητικά αρχεία ηλεκτρονικού πειραματισμού
«Άραγε γιατί να επεξεργαστούμε και πάλι σήμερα μίαν έννοια του αρχείου;…Τάχα δεν πρέπει να ξεκινήσουμε διαχωρίζοντας το αρχείο από εκείνο στο οποίο πάρα πολύ συχνά το ανάγουμε, κυρίως την εμπειρία της μνήμης και την επιστροφή στην καταγωγή, αλλά επίσης το αρχαϊκό και το αρχαιολογικό, την ανάμνηση ή την ανασκαφή, εν ολίγοις, την αναζήτηση του χαμένου χρόνου;» (Ζ.Ντεριντά, από το δοκίμιο «η έννοια του αρχείου»)
To Εθνικό Ινστιτούτο Σχεδιασμού NID στην Ινδία, ιδρύθηκε (με τη συνδρομή των Charles & Ray Eames) σε μια Ινδία που είχε πρόσφατα αποκτήσει την ανεξαρτησία της, και βρέθηκε μπροστά στο γιγάντιο έργο της ανοικοδόμησης του έθνους: μια εποχή επανεκτίμησης και ανασυγκρότησης, και αναζήτησης της ινδικής ταυτότητας. Το μουσικό του στούντιο άρχισε να διαμορφώνεται στα μέσα της δεκαετίας του ’60, και τον Οκτώβριο του 68, εγκαταστάθηκε από τον David Tudor το πρώτο συνθεσάιζερ Moog της Ινδίας.
Ο αρχιτέκτονας, ερευνητής και μουσικός Paul Purgas, επισκέφθηκε το NID προκειμένου να ερευνήσει την προέλευση της ηλεκτρονικής μουσικής στην Ινδία. Εκεί ανακάλυψε το αρχείο ηλεκτρονικής μουσικής, το οποίο αποκατέστησε και ψηφιοποίησε, και κυκλοφόρησε δισκογραφικά πολύ πρόσφατα.
Η συλλογή παρουσιάζει άγνωστους πρωτοπόρους Ινδούς συνθέτες, ενώ ο ήχος εξερευνά την αναλογική σύνθεση: με κολάζ μαγνητοταινιών, φωνητικά πειράματα και ηχογραφήσεις πεδίου, που αποκαλύπτουν το σημείο συνάντησης των παραδόσεων δυτικής και ινδικής πρωτοπορίας και προσφέρουν μια μοναδική εικόνα του μετα-αποικιακού ηχητικού φαντασιακού της Νότιας Ασίας.
Ο Paul Purgas παρουσίασε μέρος του υλικού που συνέλεξε σε ένα live set πέρυσι στο Βερολίνο, με την μορφή samples που ανασύνθεσε σε ένα καινούριο μουσικό έργο, κινούμενος ανάμεσα στον χώρο και τον χρόνο. Για τον Purgas, ο ήχος προσφέρει το θεμέλιο για την αρχειοθέτηση πολιτιστικών, φιλοσοφικών και πνευματικών αντιλήψεων, και η ηλεκτρονική μουσική μια απόδραση για όσους μελετούν τη μη γραμμικότητα: για όσους παίζουν με την «ολισθηρότητα του χρόνου».
Στο έργο “Tape Music” ο Purgas εξερευνά τον παρελθόν και το μέλλον της αναλογικής σύνθεσης με μαγνητοταινία: διατυπώνει έναν σύγχρονο προβληματισμό, διερευνώντας πώς οι τρέχουσες μορφές ψηφιακής τεχνολογίας μπορούν να αναζωογονήσουν αυτές τις ιστορικές τεχνικές, προσφέροντας νέες ηχητικές δυνατότητες και επιτρέποντας την επιστροφή στην κομψότητα και την απτική φύση, της σύνθεσης με μαγνητοταινία.
Επιμέλεια-Παρουσίαση: Μαριλένα Μαραγκού
Επιμέλεια ήχου: Κώστας Κυριακάκης