Ο Άγγελος της Ιστορίας
«Υπάρχει ένας πίνακας του Klee με το όνομα Angelυs Novus. Απεικονίζεται εκεί ένας άγγελος που φαίνεται έτοιμος να απομακρυνθεί από κάτι όπου μένει προσηλωμένο το βλέμμα του. Τα μάτια του είναι διάπλατα ανοιχτά, το στόμα του ανοιχτό και οι φτερούγες του τεντωμένες. Έτσι ακριβώς πρέπει να είναι και ο άγγελος της ιστορίας. Το πρόσωπό του είναι στραμμένο προς το παρελθόν. Όπου εμείς βλέπουμε μια αλυσίδα γεγονότων, αυτός βλέπει μία μοναδική καταστροφή, που συσσωρεύει αδιάκοπα ερείπια επί ερειπίων και τα εκσφενδονίζει μπροστά στα πόδια του. Θα ήθελε να σταματήσει για μια στιγμή, να ξυπνήσει τους νεκρούς και να στήσει ξανά τα χαλάσματα. Μια θύελλα σηκώνεται όμως από τη μεριά του Παράδεισου αδράχνοντας τις φτερούγες του και είναι τόσο δυνατή που δεν μπορεί πια ο άγγελος να τις κλείσει. Η θύελλα τον ωθεί ακαταμάχητα προς το μέλλον, στο οποίο η πλάτη του είναι στραμμένη, ενώ ο σωρός από τα ερείπια φθάνει μπροστά του ως τον ουρανό. Αυτό που εμείς αποκαλούμε πρόοδο, είναι αυτή η θύελλα». (Walter Bemjamin, Θέσεις για τη φιλοσοφία της ιστορίας, IX)
Ο διχασμένος άγγελος τουKlee απηχεί τη φιλοσοφική και πολιτική αναταραχή της εποχής του. Μετέωρη, που πάλευε να ισορροπήσει ανάμεσα στον πόλεμο και την ειρήνη. Απόψε ο παρΑξενος_ελκυστΗς περνά μέσα από τις σκεπαστές στοές της ιστορίας ακολουθώντας τον Angelus Novus, ακούγοντας:
- Τον τρόμο του Νέου Άγγελου, ένα έργο για σόλο φλάουτο του Γερμανού Claus-Steffen Mahnkopf από τον επικό κύκλο Angelus Novus, με την Carin Levine.
- Μέρη από τον Angelus Novus του John Zorn για το οκτέτο πνευστών της Ολλανδίας. Ένα έργο κατακερματισμένο, που απηχεί την επιρροή πολλών πολιτισμών – από την παραδοσιακή εβραϊκή μουσική έως τη σύγχρονη κλασική – με μια πολυπλοκότητα που το καθιστά ταιριαστό φόρο τιμής στον W.Benjamin.
- Τον Νέο Άγγελο και τον Αναγκαίο Άγγελο, του Γάλλου συνθέτη ηλεκτροακουστικής μουσικής Pierre-Yves Macé, ένα έργο musique concrète που εμπνέεται από την «Εργασία περί Στοών» του Benjamin, ανασυνθέτοντας samples δημοφιλούς γαλλικής μουσικής από τις δεκαετίες του 1920 και του 1930.
- Έναν «Angelus Novus» του Φινλανδού sound artistα Walter Sallinen από το έργο «UXO», συντομογραφία του Unexploded Ordnance (πυρομαχικά που δεν έχουν ακόμα εκραγεί) – μια παρομοίωση με τη γεμάτη ανεξήγητες απειλές σύγχρονη πραγματικότητα.
- Μια απάντηση στον κύκλο της απόγνωσης, στον χορό του παραλόγου, από το «Ιllogical Dance» της βοκαλίστριας Hatis Noit από την Ιαπωνία, με την επιστροφή στη φύση μέσω της μουσικής και το παλαιότερο αλλά και πιο ισχυρό όργανο: την ανθρώπινη φωνή. Ο δικός της «Angelus Novus» είναι ένας αρχέγονος ψαλμός, μια δεκάλεπτη Οδύσσεια, κάλεσμα σε δράση.
Πλαισιωμένοι από την Laurie Anderson και τον Robert Wyatt.
Επιμέλεια ήχου: Στέλιος Εφεντάκης
Επιμέλεια-Παρουσίαση : Μαριλένα Μαραγκού