Παράξενος Ελκυστής

Στη δυτική όχθη του Νείλου κοντά στις Θήβες, βρίσκονται οι Κολοσσοί του Μέμνωνα: δύο επιβλητικά αγάλματα, φιγούρες του Φαραώ Αμένοφη του Γ’. Έγιναν διάσημες στην αρχαιότητα όταν το ένα άγαλμα άρχισε να παράγει έναν μυστηριώδη ήχο κάθε πρωί. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι ήταν το τραγούδι του νεκρού ήρωα Μέμνωνα προς τη μητέρα του Ηώ (Αυγή). Πιθανότατα όμως οι ήχοι οφείλονταν στην υγρασία και τη θερμική διαστολή του λίθου, που ενισχυόταν από την πρωινή ομίχλη του Νείλου.

Στο νότιο άκρο της Αιγύπτου, εκεί όπου ο Νείλος στενεύει και τα νερά του αποκτούν μια σχεδόν μυσταγωγική βαρύτητα, βρίσκεται το νησί της Ελεφαντίνης: ένας τόπος που υπήρξε όχι μόνο στρατηγικός σταθμός, αλλά και πύλη ανάμεσα στον κόσμο των ζωντανών και των πνευμάτων. Εκεί η ζωή και ο θάνατος δεν ήταν αντίθετα, αλλά δυνάμεις που διείσδυαν, η μία μέσα στην άλλη. Οι σκιές των προγόνων, των νεκρών βασιλιάδων και των καθημερινών ανθρώπων, κατοικούσαν τα δέντρα, τις πέτρες, τους ήχους του νερού.

Στο "A True Account of Talking to the Sun at Fire Island" ο Frank O'Hara σε έναν ποιητικό μονόλογο σε πρώτο πρόσωπο αφηγείται μια παράλογη και ταυτόχρονα τρυφερή συζήτηση με τον Ήλιο, ο οποίος του μιλά σαν μια ανώτερη συνείδηση που τον ξυπνά από την αμφιβολία και την αδράνεια.

Ο «Ήλιος της καρδιάς» (Shams al-qalb) στον Ιρανικό Σουφισμό δεν είναι ένα φυσικό ουράνιο σώμα, αλλά ένας εσωτερικός ήλιος: μια συμβολική και μυστικιστική εικόνα του Θείου Φωτός που ανατέλλει μέσα στην καρδιά του ανθρώπου, όταν αυτή γίνει δεκτική, καθαρή και εναρμονισμένη με τον αόρατο κόσμο.

Την εποχή του Χαλκού στην Μεσοποταμία πίστευαν πως ο θεός ήλιος ŠamaŠ, κατά την ανατολή και τη δύση περνούσε ανάμεσα από κοσμικές πύλες που βρίσκονταν σε δίδυμα βουνά στα αντίθετα άκρα του κόσμου˙ το καθημερινό του ταξίδι τού επέτρεπε να βλέπει όλα όσα συνέβαιναν στη Γη, και ως εκ τούτου ήταν και ο θεός της Δικαιοσύνης. ŠamaŠ, μια καρκινική λέξη, που ταλαντεύεται ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, στη δικαιοσύνη και την αδικία.

Στην αποκαλυπτική γλώσσα, το «ένα τρίτο του ήλιου» συμβολίζει μια μερική, αλλά δραστική συσκότιση της θείας τάξης, της αλήθειας και της πνευματικής διαύγειας. Μια προειδοποίηση, που καλεί σε μετάνοια πριν από την ολική κατάρρευση.

Στο μέσο σχεδόν της χρονιάς και ο παρΑξενος_ελκυστΗς κάνει μια  ανασκόπηση στις νέες κυκλοφορίες του πρώτου εξάμηνου του ’25. Δίσκοι που ξεχώρισαν, θέτοντας υποψηφιότητα για τους καλύτερους της χρονιάς, και δεν έχουν μέχρι στιγμής βρει τη θέση τους στις θεματικές μας εξερευνήσεις.

Στο μέσο σχεδόν της χρονιάς και ο παρΑξενος_ελκυστΗς κάνει μια  ανασκόπηση στις νέες κυκλοφορίες του πρώτου εξάμηνου του ’25. Δίσκοι που ξεχώρισαν, θέτοντας υποψηφιότητα για τους καλύτερους της χρονιάς, και δεν έχουν μέχρι στιγμής βρει τη θέση τους στις θεματικές μας εξερευνήσεις.

"Dakhmeh" («Πύργος της Σιωπής» στα Περσικά) είναι μια κυκλική, υπερυψωμένη κατασκευή που συναντάμε στο Ιράν, όπου τα σώματα των νεκρών εκτίθενται για να φαγωθούν από τα όρνια - σύμφωνα με τις ταφικές παραδόσεις της Ζωροαστρικής θρησκείας - ως πράξη μετάβασης και κάθαρσης.

Στους πρόποδες των βουνών στο Βορειοανατολικό Ιράν, σε μια εύφορη πεδιάδα πάνω στον Δρόμο του Μεταξιού, βρίσκεται η Νισαπούρ – η πόλη της νύχτας στα Σανσκριτικά: λίκνο της επιστήμης και του πολιτισμού, πατρίδα του μυστικιστή ποιητή του 12ου αιώνα Φαρίντ Ουντίν Αττάρ.

"Abjad" είναι ένα σύστημα γραφής στο οποίο αναπαρίστανται μόνο σύμφωνα, αφήνοντας τους ήχους των φωνηέντων να συναχθούν από τον αναγνώστη. Bασίζεται στα πρώτα τέσσερα γράμματα του Αραβικού αλφαβήτου.

«Ο κήπος των αποκαρδιωμένωνδεν προσμένει καμιά άνοιξη […] το γέλιο του είναι αίμα με δάκρυ.»   "The Garden of Leaflessness", Mehdi Akhavān-Sāles Ο πρωτοπόρος Ιρανός ποιητής γράφει για έναν Περσικό κήπο χωρίς φύλλα. Γράφει για έναν κήπο-επίγειο παράδεισο, περίκλειστο, για πνευματι...

No Night Is Long Enough To Dream Twice There is no time for a second dream. That is the tragedy That is the miracle. Mahmoud Darwish Ο Mahmoud Darwish, ο ποιητής και συγγραφέας που έγινε σύμβολο του αγώνα για το Παλαιστινιακό έθνος, μιλά για νύχτες φορτωμένες φωτιά και απώλεια, νύχτες πολύ σύντομες για τα όνειρα να επιστρέψουν.

Μια μόνο συνηθισμένη μέρα στην καθημερινότητα του Leopold Bloom, ήρωα του «Οδυσσέα» του James Joyce, οι συναντήσεις του και οι περιπλανήσεις του μέσα σε 18 ώρες, αναπτύσσονται μέσα στο ογκώδες αυτό πόνημα. Ο εσωτερικός μονόλογος άλλωστε, η τεχνική αυτή της πεζογραφίας που στην προηγούμενη μας συνάντηση διερευνήσαμε την συμβολική μουσική της γραφή, και που εισάγει ο Joyce στο κείμενο του Οδυσσέα με ένα υλικό ασυνεχές και αποσπασματικό, συμπλέκει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον σε ένα αξεδιάλυτο μείγμα όπου ο χρόνος εμφανίζεται κατακερματισμένος.

Στον Πύργο της Βαβέλ η ανθρωπότητα, μιλώντας μία κοινή γλώσσα, επιχειρεί να χτίσει έναν πύργο που φτάνει μέχρι τον ουρανό. Ο Θεός βλέποντας την ύβρη, προκαλεί σύγχυση στις γλώσσες τους ώστε να μην μπορούν να συνεννοηθούν και τους διασκορπίζει στη γη.

«…καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας… καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, καὶ ἐκάθισεν ἐφ' ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, καὶ ἐπλήσθησαν πάντες πνεύματος ἁγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ πνεῦμα ἐδίδου ἀποφθέγγεσθαι αὐτοῖς.» Στις «Πράξεις των Αποστόλων» περιγράφεται η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος πάνω στους Αποστόλους ως πύρινες γλώσσες. Ξαφνικά, άρχισαν να μιλούν σε ξένες (ή άγνωστες) γλώσσες – κι όμως, γίνονταν κατανοητοί.

Ο παρΑξενος_ελκυστΗς, η εκπομπή - ορμητήριο για τον εξερευνητή Νέων Ήχων, ανοίγει τη ραδιοφωνική συχνότητα του Τρίτου Προγράμματος στο ανανεωμένο Subset Festival και με καλεσμένο τον επιμελητή του Σταύρο Γασπαράτο, παρουσιάζει έργα - αναθέσεις του Φεστιβάλ. Ακούστε την Τρίτη Εκπομπή, με έργα της προηγούμενης διοργάνωσης, που μεταδόθηκε μεσάνυχτα της Τρίτης 03 Ιουνίου προς Τετάρτη, πάντα από το Τρίτο Πρόγραμμα

Ο παρΑξενος_ελκυστΗς, η εκπομπή - ορμητήριο για τον εξερευνητή Νέων Ήχων, ανοίγει τη ραδιοφωνική συχνότητα του Τρίτου Προγράμματος στο ανανεωμένο Subset Festival και με καλεσμένο τον επιμελητή του Σταύρο Γασπαράτο, παρουσιάζει έργα - αναθέσεις του Φεστιβάλ. Ακούστε την Δεύτερη Εκπομπή που μεταδόθηκε μεσάνυχτα της Δευτέρας 02 Ιουνίου προς Τρίτη, πάντα από το Τρίτο Πρόγραμμα