Ζαν Ζενέ | Tο εργαστήρι του Αλμπέρτο Τζακομμέτι
[ Μιλάει τραχιά, θαρρείς και διαλέγει κατά το γούστο του τις εκφράσεις και τις λέξεις που να κάνουν την κουβέντα όσο γίνεται πιο καθημερινή. Σαν τα μαστόρια…
Χαμογελάει. Κι όλη η ζαρωμένη επιδερμίδα του προσώπου του βάζει τα γέλια. Πολύ αλλόκοτα. Γελούν τα μάτια, φυσικά, μα και το μέτωπό του (όλη η όψη του είναι γκρίζα σαν το εργαστήρι του). Μπορεί να ‘ναι κι από συμπάθεια που ‘χει πάρει το χρώμα της σκόνης. Τα δόντια του -γκρίζα και τούτα κι αραιά- γελούν, ο άνεμος περνάει μέσα τους.
…
Ο μπρούτζινος σκύλος του Τζακομέττι είναι θαυμάσιος. Ήταν ακόμα πιο όμορφος όταν τα παράξενα υλικά του (γύψος, σπάγγοι, ή στουπιά κουβαριασμένα) ξέφτιζαν. Η αισθητή, αν και όχι κραυγαλέα καμπύλη του μπροστιμνού ποδιού είναι τόσο όμορφη, που καθορίζει μόνη της τη λυγερή περπατησιά του σκύλου. Γιατί ο σκύλος σεργιανίζει, κι οσφραίνεται, με τη μουσούδα ν’ ακουμπάει στο χώμα. Είναι πετσί και κόκκαλο…
Καθώς εκπλήσσομαι που βλέπω ένα ζώο- το μόνο μέσα σ’ όλες τις μορφές του:
ΕΚΕΙΝΟΣ : Εγώ είμαι. Μια μέρα με είδα έτσι στο δρόμο. Ήμουν ο σκύλος.
Αν αρχικά επιλέχτηκε ως σύμβολο κακομοιριάς και μοναξιάς, μου φαίνεται πως οι σκύλος αυτός σχεδιάστηκε σαν μια αρμονική μονοκοντυλιά, με την καμπύλη της ραχοκοκκαλιάς ν’ αντιστοιχεί στην καμπύλη της πατούσας, ακόμα όμως κι αυτή η μονοκοντυλιά είναι η αποθέωση της μοναξιάς.
…
Η ομορφιά τους – η ομορφιά των γλυπτών του Τζακομέττι- μου φαίνεται πώς έγκεται σ’ αυτο το αδιάκοπο, αέναο πηγαινέλα από την πιο ακραία απόσταση στην εγγύτερη οικειότητα: αυτό το πηγαινέλα δεν τελειώνει, κι έτσι μπορεί να πει κανείς πως τα γλυπτά βρίσκονται εν κινήσει. ]
Ακούμε
_ Per Oddvar Johansen
_ Bugge Wesseltoft & Henrik Schwarz & Dan Berlgund
_ W.A.Mozart \ Keith Jarrett & Stuttgarter Kammerorchester
_ Samuel Rohrer
_ Phillip Glass \ Bournemouth Symphony Orchestra
Επιμέλεια, αφήγηση | Αφροδίτη Κοσμά
Ηχητική επεξεργασία | Τάσος Μπακασιέτας
_ Ζαν Ζενέ | Το εργαστήρι του Αλμπέρτο Τζακομέττι
Μτφ. | Αχιλλέας Κυριακίδης
Εκδόσεις Ύψιλον, Αθήνα, 1989