Το Φεστιβάλ της Σελήνης είναι από τις πιο σημαντικές γιορτές στην Κίνα, με ιστορία που ξεπερνά τις τρεις χιλιετίες. Την 15η μέρα του 8ου μήνα, του Κινέζικου σεληνιακού ημερολογίου, το φεγγάρι είναι το μεγαλύτερο και φωτεινότερο της χρονιάς. Οι Κινέζοι ανάβουν φανάρια – συμβολικούς φάρους που φωτίζουν τον δρόμο προς την ευημερία και την καλή τύχη – και τρώνε φεγγαρόπιτα, ένα ανάλαφρο επιδόρπιο από λωτό.
Από την Κινέζικη αυτή γιορτή έχει καταβολή το Ιαπωνικό έθιμο Tsukimi. Την 13η μέρα του 9ου μήνα του παραδοσιακού ημερολογίου, απόψε δηλαδή, ήδη από την περίοδο Heian, η αριστοκρατία συγκεντρώνονταν κάτω από το φεγγάρι απαγγέλλοντας ποίηση. Σε ένα ξέφωτο απ’ όπου η σελήνη φαινόταν καθαρά, έστρωναν στο έδαφος φύλλα pampas και σέρβιραν λευκά ζυμαρικά από ρύζι, φασόλια, κάστανα και σάκε – ως προσφορές στη Σελήνη, προσευχόμενοι για μια εύφορη σοδειά.
Η λάμψη του φεγγαριού, απαλή και διάχυτη, είναι yūgen: μια έννοια που έχουν οι Ιάπωνες για την αδιόρατη ομορφιά, που συγκινεί ακριβώς επειδή δεν αποκαλύπτεται πλήρως. Ειδικά όταν το φεγγάρι δεν παρατηρείται μόνο στον ουρανό αλλά και μέσα από τις αντανακλάσεις του στο νερό· είδωλα φευγαλέα, που αρκεί ένα ρίγος στην επιφάνεια για να χαθούν.
Ο Αυστριακός Peter Ablinger, ένας από τους πιο ιδιοσυγκρασιακούς Ευρωπαίους συνθέτες του ύστερου 20ού και 21ου αιώνα, στο έργο του «Υποθέσεις, γύρω από το φως της Σελήνης» βασίζεται σε μια αρχική ερώτηση: είναι δυνατόν να δημιουργηθεί ένας αλγόριθμος που να κατανοεί και να αναπαράγει τη ρυθμική πολυπλοκότητα των αντανακλάσεων του φωτός του φεγγαριού στην επιφάνεια της θάλασσας; Αν και η σύνθεση δεν επιλύει το ερώτημα, γεννά μια αυτόνομη μουσική πραγματικότητα: έναν μικρο-ρυθμικό και μικρο-τονικό κανόνα που αναπτύσσεται από μια μονοσήμαντη, ανοδική κλίμακα, στην έκταση της φλογέρας. Με 16 φλογέρες, η κλίμακα αυτή δημιουργεί ένα πλέγμα 48 μικρο-τονικών βημάτων ανά οκτάβα, με συνεχείς μεταβολές ύψους και ρυθμικής φάσης: ένας ακουστικός χώρος όπου η αβεβαιότητα, η εφήμερη ομορφιά και η παρατήρηση μετατρέπονται σε μουσική εμπειρία, συνδέοντας τη Δυτική σύγχρονη σύνθεση με Ανατολίτικες αισθητικές παρατηρήσεις.
Στην εκπομπή της Τρίτης 07 Οκτωβρίου (μεσάνυχτα προς Τετάρτη) ο παρΑξενος_ελκυστΗς στρέφει το βλέμμα στον νυχτερινό ουρανό και κοιτάζει το φεγγάρι του φθινοπώρου, που σήμερα είναι το μεγαλύτερο έως τώρα φεγγάρι της χρονιάς: η πρώτη υπερπανσέληνος. Με παραδόσεις και μύθους από την Άπω Ανατολή και τους ήχους των:
- Wu Yingyin,
- China Broadcast Folk Orchestra,
- Adrian Freedman & Ravi,
- Naoko Hishinuma/Conor Nelson & Ayano Kataoka,
- Ken Ikeda και
- Maria Somerville.
Επιμέλεια-Παρουσίαση: Μαριλένα Μαραγκού
Επιμέλεια ήχου: Κατερίνα Λιοντή
Τρίτο Πρόγραμμα 90.9 & 95.6
Διαδικτυακή Ακρόαση: ERT εcho