Philip Glass: “Akhnaten”
Όπερα σε τρεις πράξεις. Λιμπρέτο του συνθέτη σε συνεργασία με τους Shalom Goldman, Robert Israel, Richard Riddel και Jerome Robbins, βασισμένο στη ζωή του φαραώ Amenhotep του 4ου και τη θρησκευτική του μεταρρύθμιση. Πρωτοπαρουσιάστηκε στις 24 Μαρτίου 1984 στο Κρατικό Θέατρο της Βυρτεμβέργης στη Στουτγκάρδη.
Η άνοδος και η πτώση του πρώτου μονοθεϊστή, στην ιστορία των θρησκειών, φαραώ Αμενχοτέπ του 4ου, ο οποίος προοριζόταν αρχικά για ιερέας του Ρα, μετά το θάνατο του αδελφού του όμως η σειρά της διαδοχής άλλαξε και έγινε βασιλιάς της Αιγύπτου. Γαλουχημένος με τη νοοτροπία του Ρα και όχι του Amen (του Άμωνα δηλαδή) ο νέος φαραώ άλλαξε το όνομά του από Αμεν-χοτέπ σε Ακέν-ατον, που θα πει “Υιός του Άτον”, του μοναδικού θεού. Μετέφερε την πρωτεύουσα του βασιλείου από τις Θήβες στην Αμάρνα και ζήτησε από τους καλλιτέχνες να αναπαριστούν τους φαραώ με τα κανονικά τους χαρακτηριστικά και όχι ωραιοποιημένους. Τέλος, με σύμβολο τον ηλιακό δίσκο, όρισε μοναδικό θεό τον Άτον, καταργώντας τους Ώρο, Ίσιδα, Όσιρι, Άπι, Άνουβι και φυσικά τον Άμωνα. Μία τόσο δραστική θρησκευτική μεταρρύθμιση βέβαια δεν ήταν εύκολο να ευδοκιμήσει για πολύ, έτσι μετά το θάνατο του Ακενατόν, στο παρηκμασμένο βασίλειο, ο γιος του Τουτανχατόν, κατήργησε τη λατρεία του Άτον και άλλαξε το δικό του όνομα σε Τουτανχ-αμών, επαναφέροντας τη λατρεία του Άμμωνα, καθώς και την πρωτεύουσα πίσω στις Θήβες. Όλα επέστρεψαν στην αρχική τους συντηρητική κατάσταση.
Διαλέξαμε για αυτό το Σάββατο 10 Ιουνίου μια ζωντανή ηχογράφηση του “Akhnaten” από την Κυανή Ακτή. Συγκεκριμένα από την όπερα της Νίκαιας, το Νοέμβριο του 2020. Τη σκηνοθεσία υπέγραφε η επί πολλά έτη συνεργάτης του Glass, ηθοποιός και χορογράφος Lucinda Childs. Στο podium ο Γάλλος μαέστρος Léo Warynski.
Παραγωγή – Παρουσίαση: Γιάννης Φίλιας