Στο Δουβλίνο, ο πατέρας του Νίκολας παρατάει τα πάντα προκειμένου ν’ αφοσιωθεί στη ζωγραφική. Σ’ ένα νησί της Δυτικής Ιρλανδίας, η νεαρή Ίζαμπελ φεύγει για τη μεγάλη πόλη, κουβαλώντας μια βουβή ενοχή. Πατώντας στα χνάρια του μαγικού ρεαλισμού, ο Νάιαλ Ουίλλιαμς γράφει για την αμφιβολία και την πίστη, το πάθος και την παραίτηση, τη συντριβή και το θαύμα.
[ Κάποια πράγματα δεν σηκώνουν πολλά λόγια. Νομίζω πως ο πατέρας μου το ήξερε αυτό. Ήξερε ότι οι λέξεις μπορεί καμιά φορά να ισοπεδώσουν τα πιο βαθιά αισθήματα ή να τα καθηλώσουν σαν άγριες πεταλούδες, να κόψουν βίαια το θεσπέσιο πέταγμά τους, να μετατρέψουν σε θλιβερή ανάμνηση κάτι που κάποτε σελάγιζε στον αέρα σαν μετάξι. Οπότε καλύτερα μόνο με τη φαντασία. Φανταστείτε τη μουσική να παίζει, φανταστείτε το φως να πέφτει από τα σύννεφα στους πρωινούς δρόμους, την ευωδιά του νησιού να μας ακολουθεί καθώς περπατούσαμε να βρούμε το μαγαζί. Φανταστείτε πως δεν υπήρχε τίποτε άσχημο στον κόσμο, κι ότι εμείς κυκλοφορούσαμε σαν ζωντανή απόδειξη πως γίνονται θαύματα, τα πόδια μας ίσα-ίσα ν’ αγγίζουν το έδαφος και τα χαμόγελα να παίζουν στα πρόσωπά μας και χίλια πουλιά να κελαηδούν στον ουρανό. Ένας καλόγνωμος αέρας να φυσά από μέσα μας και ν’ απλώνεται στην πόλη, και τ’ αμάξια να κόβουν ταχύτητα και να ανοίγουν το τζάμι για να εισπνεύσουν τη μεστή ευωδιά που θύμιζε λευκό κερί και φρεσκοπλυμένο σεντόνι. Να έχει γιάνει σιωπηρά κάποια απ’ τις πληγές του κόσμου, κι η μουσική να ευαγγελίζεται τα καλά μαντάτα μ’ ένα ζωηρό allegro και νότες πρόσχαρες, σαν γέλιο καμπανιστό που αντηχεί μόλις ανοίγουμε την πόρτα.
Κάπως έτσι ήταν όταν είδα την Ίζαμπελ Γκορ για πρώτη φορά.
…
Το πλήθος παρέμενε στον κήπο, ήταν λες και περίμεναν τα μεθεόρτια του θαύματος ν’ αγγίξουν κι εκείνους σαν σκόνη ή φωτιά εξ ουρανού. Κάθονταν εκεί, γεμάτοι ελπίδα, πίστη, αλλά όχι ιδιαίτερη αγάπη για τον πλησίον, αφού ο καθένας τους ευχόταν από μέσα του τη δική του, ατομική σωτηρία: τον πρώτο λαχνό στη λοταρία, μια καλή ψαριά, ή να πέσει το σπίτι του εχθρού του να τον πλακώσει. Η χήρα μοίραζε προβλέψεις σαν φτηνά, σκοτεινά προσευχητάρια, τίποτα καλό δεν θά ‘βγαινε απ’ αυτό το πράγμα…. Κι ενώ εκείνη σκόρπιζε χαρωπά το ζόφο, κατέφθασε ο πατήρ Νόελ, που γύρευε την οικονόμο του…τους είπε να σωπάσουν και προσπάθησε μάταια να τους σαλαγήσει προς την αυλόπορτα. Ένιωθε την κοιλιά του σαν γεμάτη βελόνες από τον πανικό. Θαύματα: ούτε στον εχθρό σου δεν τα εύχεσαι. Χάρισμά του τού επισκόπου στο Γκόλογουεϋ, ας γίνονταν εκεί, όχι εδώ. Αχ Θεέ μου, γιατί πήγαιναν και συνέβαιναν πάντα σε τέτοιους απομακρυσμένους τόπους; Ο αλμυρός αέρας το φρεσκοξυρισμένο σαγόνι του να τσούζει κι ο ιερέας βλαστήμησε τα καινούργια ξυραφάκια που αγόρασε…
Ακούμε:
Αφήγηση, Επιμέλεια μουσικής: Αφροδίτη Κοσμά
Ηχητική επεξεργασία: Τάσος Μπακασιέτας
*Το σήμα της εκπομπής είναι μουσική του Μάριου Στρόφαλη
Νάϊαλ Ουίλλιαμς: «Τέσσερα Ερωτικά Γράμματα»
Μετάφραση: Δέσποινα Κανελλοπούλου
Εκδόσεις ΔΩΜΑ, Αθήνα, 2024