Umberto Giordano: “Fedora”
Όπερα σε τρεις πράξεις. Λιμπρέτο του Arturo Colautti, βασισμένο στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Victorien Sardou. Πρωτοπαρουσιάστηκε στις 17 Νοέμβρη 1898 στο Teatro Lirico στο Μιλάνο.
Όρια: μια λέξη μάλλον άγνωστη στους βεριστές συνθέτες.
Victorien Sardou: ένας θεατρικός συγγραφέας, μάλλον γνωστός στους βεριστές. Τόσο η “Tosca” του Puccini, όσο και η “Fedora” του Giordano, βασίζονται σε θεατρικά έργα του Sardou, γραμμένα για τη μεγάλη ηθοποιό του τέλους του 19ου αιώνα, Sarah Bernhardt. Αυτό σημαίνει ότι και οι δύο αυτές ηρωίδες, ασχέτως της οπερατικής μεταφοράς τους, απαιτούν γερές ερμηνείες για γερά νεύρα. Οι ρόλοι των γυναικών αυτών δε μπορούν απλώς να τραγουδηθούν. Πρέπει να φέρουν τις ερμηνεύτριες τους στα άκρα, έτσι ώστε η μεν Tosca να διαπράξει ένα έγκλημα επί σκηνής, η δε Fedora να αντιμετωπίσει τα δικά της ακούσια εγκλήματα, με μια ενστικτώδη ψυχική και σωματική αυτοτιμωρία, πέρα από κάθε όριο. Με άλλα λόγια, για να τραγουδηθούν σωστά οι ρόλοι αυτοί χρειάζονται όχι απλώς τραγουδίστριες αλλά λυρικές τραγωδούς.
Ακούστε ξανά στην εκπομπή του Σαββάτου 8 Ιουνίου μια ζωντανή ηχογράφηση της “Fedora” το 1997 από τη Βιέννη, με πρωταγωνίστρια μια μεγάλη Ελληνίδα τραγωδό, την Αγνή Μπάλτσα. Όπως και η μεσόφωνος Elena Nicolai στο παρελθόν, η Μπάλτσα δοκίμασε μέσα στη δεκαετία του ‘90 τη συνταγή της Fedora (ενός ρόλου γραμμένου για σοπράνο) και το κατάφερε, συνεχίζοντας να τον τραγουδά στα ευρωπαϊκά θέατρα για χρόνια. Υπάρχουν άλλωστε ρόλοι για δραματική σοπράνο, όπως η Lady Macbeth, η Leonora στον “Fidelio”, ή η Kundry στον “Parsifal”, που έχουν αποδοθεί εξαιρετικά από μεσοφώνους του ανάλογου ερμηνευτικού εκτοπίσματος και της ανάλογης φωνητικής ευχέρειας.
Δίπλα στην Αγνή Μπάλτσα, ένας ασυγκράτητος νεαρός José Cura, και οι δύο υπό τη μουσική διεύθυνση του Fabio Luisi.
Παραγωγή – παρουσίαση: Γιάννης Φίλιας