Χρήστος Χατζής, Αλέξανδρος Καψοκαβάδης
«Παρ’ ότι για τον Άρνολντ υπήρξε ένα ιδανικό, η κουλτούρα πρέπει να γίνει κατανοητή τόσο για όλα όσα δεν είναι και επί των οποίων θριαμβεύει όταν καθαγιάζεται από το κράτος, όσο και για όλα όσα είναι με θετικό τρόπο. Αυτό σημαίνει ότι η κουλτούρα είναι ένα σύστημα διακρίσεων και αξιολογήσεων — ίσως κατά κύριο λόγο αισθητικό, όπως έχει πει ο Lionel Trilling, όχι ωστόσο λιγότερο ρωμαλέο ή τυραννικό εξαιτίας αυτής της ιδιότητας — προς όφελος μιας συγκεκριμένης τάξης του κράτους η οποία είναι σε θέση να ταυτιστεί μαζί του. Αυτό σημαίνει επίσης ότι η κουλτούρα είναι ένα σύστημα αποκλεισμών που νομοθετούνται από τα πάνω αλλά εφαρμόζονται σε ολόκληρο το πολίτευμα, μέσω του οποίου προσδιορίζονται ζητήματα όπως η αναρχία, η διασάλευση της τάξης, η ανορθολογικότητα, η κατωτερότητα, το κακό γούστο και η ανηθικότητα, για να τοποθετηθούν στη συνέχεια έξω από την κουλτούρα και να παραμείνουν εκεί χάρη στη δύναμη του κράτους και των θεσμών του. Διότι πράγματι η κουλτούρα είναι, από τη μία, ένα θετικό δόγμα των καλύτερων πραγμάτων που έχουμε σκεφτεί και γνωρίζουμε, από την άλλη όμως αποτελεί ένα αρνητικό δόγμα που διαφοροποιεί ό,τι δεν είναι αξιόλογο. Εάν απ’ τον Μισέλ Φουκώ έχουμε μάθει να θεωρούμε την κουλτούρα ως μια θεσμοθετημένη διαδικασία μέσω της οποίας ό,τι θεωρείται κατάλληλο γι’ αυτή διατηρείται ως τέτοιο, έχουμε επίσης δει τον Φουκώ να αποδεικνύει πως συγκεκριμένες διαφορετικότητες, συγκεκριμένοι Άλλοι, έχουν κρατηθεί φιμωμένοι στο περιθώριο ή — στην περίπτωση της μελέτης του για την ποινική πειθαρχία και τη σεξουαλική καταπίεση — έχουν εξημερωθεί για να χρησιμοποιηθούν μέσα στην κουλτούρα.»
Edward W. Said: «Ο κόσμος, το κείμενο και ο κριτικός»,
Επιμέλεια: Γιώργος Μέρτικας,
Μετάφραση: Λίλυ Εξαρχοπούλου,
Αθήνα, Εκδόσεις SCRIPTA, 2004
Ακούστε στην εκπομπή της Δευτέρας 5 Αυγούστου, μεταξύ άλλων, τραγούδια σε μουσική Χρήστου Χατζή σε ποίηση Elizabeth Bishop, Αλέξανδρου Καψοκαβάδη σε ποίηση Σαπφούς και στίχους Σταύρου Δάλκου καθώς και την «Αγγλική σουίτα» του συνθέτη για κανονάκι, κρητική λύρα και πολίτικο λαούτο σε τέσσερα μέρη με τους, Στέφανο Δορμπαράκη – Κανονάκι, Λευτέρη Ανδριώτη – Κρητική Λύρα, Αλέξανδρο Καψοκαβάδη – Πολίτικο Λαούτο.
Για όσους δεν αγαπούν το ελληνικό τραγούδι.
Για να το αγαπήσουν!
Info
«Ο θησαυρός της πίσω αυλής»
Τρίτο Πρόγραμμα 90,9 & 95,6
Κάθε Δευτέρα & Τετάρτη στις 20:10
Παραγωγή-Παρουσίαση: Γιώργος Ν. Φλωράκης