- Ωδή για τον Οιδίποδα Τύραννο (1947-1958)
- Epoca Nocturna (1981)
Στα χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου, ο Μίκης Θεοδωράκης συνθέτει μια σειρά συμφωνικών έργων -μεταξύ των οποίων και την Ωδή για τον Οιδίποδα Τύραννο- επηρεασμένος από το ηθικό δίδαγμα που του μεταδίδουν οι συμφωνίες του Ντμίτρι Σοστακόβιτς. Επανέρχεται στο έργο το 1958 για να του δώσει μια νέα μορφή και, πολύ αργότερα, γράφει τις σημειώσεις του: «Πρέπει να πω ότι η Ωδή δεν είναι έργο με ‘ιστορία’, με πρόγραμμα ή με σχέδιο. Οιδίποδες είμαστε όλοι μας -εμείς οι Έλληνες- αυτοτυφλωμένοι, ρημαγμένοι άθελά μας, καθώς περνάμε απ’ το ένα κακό στο άλλο, απ’ τη μια συμφορά στην άλλη. Τι άλλο μπορούσε να σκεφτεί και να νιώσει ένας νέος στα 1947, δυο μόλις χρόνια μετά την Απελευθέρωση, που -αντί για την Ειρήνη- μας έφερε έναν νέο πόλεμο, χειρότερο, αδελφοκτόνο!».
Το 1981, ο συνθέτης και φλαουτίστας Φίλιππος Τσαλαχούρης -μετά από παραγγελία του Νέου Ελληνικού Κουαρτέτου- μεταγράφει τον Οιδίποδα για κουαρτέτο εγχόρδων και το έργο ονομάζεται Κουαρτέτο Αρ.3, Epoca Nocturna (Νύκτια Εποχή).
«Ο λόγιος Θεοδωράκης»
Ένα ξεχωριστό αφιέρωμα στην πρώτη δημιουργική περίοδο του Μίκη Θεοδωράκη φιλοξενεί το Τρίτο Πρόγραμμα, σε μια νέα σειρά πέντε εκπομπών, τις οποίες επιμελείται και παρουσιάζει η Μαρία Χατζάρα και μεταδίδεται τα Σάββατα 5, 12, 19, 26 Αυγούστου 2023 και 2 Σεπτεμβρίου 2023, στις 18:30.
Το αφιέρωμα «φωτίζει» το λόγιο συνθετικό έργο του μεγάλου Έλληνα συνθέτη, το οποίο παραμένει εν πολλοίς άγνωστο, παρουσιάζοντας μερικά από τα έργα αυτής της δημιουργικής περιόδου.
Τα πρώτα δείγματα μουσικής γραφής του Μίκη Θεοδωράκη εμφανίζονται το 1937 σε μελωδικά σκίτσα, βυζαντινούς ύμνους, παιδικά τραγούδια και μικρά κομμάτια για βιολί. Τρία χρόνια αργότερα έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με το πιάνο και το κλασικό ρεπερτόριο και στρέφεται στην πιανιστική γραφή: βαλς, σονατίνες, φαντασίες και τραγούδια για φωνή και πιάνο αποτελούν τις πρώτες του συνθέσεις. Χοροί, πρελούδια, πασακάλιες, σουΐτες και σονατίνες προστίθενται στο λόγιο συνθετικό του έργο.