Γιάννης Ρίτσος, Μιχάλης Γκανάς
- Θυμόμαστε τον Γιάννη Ρίτσο γιατί: «Δειλιάζει όποιος στέκεται μπροστά στον τεράστιο, σχεδόν απίθανο όγκο του ποιητικού έργου του. Δειλιάζει και σκέφτεται πως δύσκολα θα το διεξέλθει η μνήμη του δίχως κενά, δίχως κορεσμό. Κι έφτασε έτσι αυτός ο όγκος να αδικήσει το ίδιο το έργο, τον πυρήνα του, πρώτα σκιάζοντάς το και ύστερα δίνοντας λαβή και ευκαιρία να εκφράσουν ντυμένη με λογοτεχνική φόρμα την αντίθεσή τους όσοι εκ προοιμίου και εξ ιδεολογίας αρνούνται την ποιητική αξιοσύνη του Ρίτσου – και βέβαια, δεν αναφερόμαστε εδώ σε όσους (επι)κρίνουν την ποίησή του με τους όρους της αισθητικής. Η ιδεολογία, που φανέρωσε αυτή την ποίηση και την πτέρωσε, την έβλαψε κιόλας διπλά – και επειδή βάρυνε, δεσποτικά αρκετές φορές, την παραγωγή της, και επειδή υπονόμευσε την ουσιαστική ανάγνωσή της, παρέχοντας έτοιμα είτε τα εύκολα “ζήτω” είτε τα μικρόψυχα “όχι”. Ο αισθητικός Ρίτσος, ο αισθητής ακόμη, ο μελάγχολος, ο μη βέβαιος και μη αυτοεπιβεβαιούμενος, ο τρυφερότατος της γλώσσας, σπάνια χωράει στα προϋπάρχοντα στερεότυπα, στην εγκαθίδρυση των οποίων συνέβαλε καθοριστικά και η μελοποίηση των επικότερων, εμφανέστερα λαϊκότροπων ή πολιτικών ποιημάτων του».
Παντελής Μπουκάλας: «Ενδεχομένως-Στάσεις στην ελληνική και ξένη τέχνη του Λόγου»,
Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 1996
- Θυμόμαστε τον Μιχάλη Γκανά γιατί: «Η μνήμη αποτελεί σημαντική παράμετρο στην ποίησή του. […] αποτελεί σταθερό υπόστρωμα, και όλα τα άλλα αποτελούν διαφορετικές εκφάνσεις της άντλησης από τη δεξαμενή αυτή. Το “παιχνίδι” με το παρελθόν και το παρόν, οι αυξομειώσεις στην παρουσία-κυριαρχία της μνήμης στα ποιήματα, αλλά και η εκούσια απουσία της, συντελούν στη χρήση ενός γλωσσικού κώδικα που είναι προσωπικός και εξαιρετικά ενδιαφέρων, και καθιστούν την ποίηση του Γκανά πολυδιάστατη και πολυφωνική. […] Γράφει σχετικά ο Ευριπίδης Γαραντούδης: «Η ποίηση του Μιχάλη Γκανά θεμελιώνεται στην ελεγειακή διάθεση, επειδή στο βάθος της εκφράζει σταθερά την ανέφικτη επιθυμία του μεγάλου νόστου, τον ατελέσφορο πόθο για την επανασύνδεση με τις ανθρώπινες και φυσικές ρίζες, για την ηδονική επιστροφή σε κάτι τόσο όμορφο, απαραχάρακτα αυθεντικό και οριστικά χαμένο: τον χωροχρόνο του παιδιού και των ανθρώπινων δεσμών του».
Κούλα Αδαλόγλου: «Οι πράσινες λιμνούλες της μνήμης»,
ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ 1895 (Ιούνιος 2023)
Στην εκπομπή της Κυριακής 16 Νοεμβρίου θυμόμαστε και τιμούμε τον Γιάννη Ρίτσο και τον Μιχάλη Γκανά, δυο ποιητές μας που έφυγαν από τη ζωή, ο πρώτος στις 11 και ο δεύτερος στις 12 Νοεμβρίου του 1990 και του 2024 αντίστοιχα.
Μεταξύ άλλων ακούμε «Μέρα Μαγιού» σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη με την Αγνή Μπάλτσα και «Βράδυ θαμπό» σε μουσική Στέλλας Γαδέδη με τη Σαβίνα Γιαννάτου σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου. Ακούμε, επίσης, «Πως να ξεχάσω» σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη με τους Παναγιώτη Μάργαρη, Ανδριάνα Λυκούρεση και «Δεν μετάνοιωσα» σε μουσική Νίκου Μαμαγκάκη με τη Μελίνα Κανά σε ποίηση Μιχάλη Γκανά.
Για όσους δεν αγαπούν το ελληνικό τραγούδι.
Για να το αγαπήσουν!
Info
«Ο θησαυρός της πίσω αυλής»
Τρίτο Πρόγραμμα 90,9 & 95,6 και στο διαδίκτυο live και στη συνέχεια on demand στο ERT εcho
Κάθε Σάββατο & Κυριακή στις 16:00 – 17:00
Παραγωγή-Παρουσίαση: Γιώργος Ν. Φλωράκης