Τα «Πινέλα για Χρώματα και Ορχήστρα» του Γιώργου Μαρκάκη χρωματίζουν τον ραδιοφωνικό αέρα του Τρίτου Προγράμματος κάθε Τετάρτη, Πέμπτη και Παρασκευή ακριβώς τα μεσάνυχτα προς την επόμενη, για μία ώρα.
Η τριπλή άρπα προέρχεται από την Ιταλία του 16ου αιώνα. Για να ενεργοποιηθεί το χρωματικό παίξιμο που απαιτείται από τη μουσική της ύστερης Αναγέννησης, μια δεύτερη σειρά χορδών που περιείχαν την πεντατονική κλίμακα προστέθηκε παράλληλα στην πρώτη σειρά, η οποία περιείχε τη διατονική κλίμακα. Αυτές οι άρπες ονομάζονταν arpa doppia (ή διπλή άρπα) και επέτρεψαν το πλήρες χρωματικό παίξιμο για πρώτη φορά στην ιστορία της άρπας. Αργότερα, μια δεύτερη διατονική σειρά χορδών προστέθηκε στην άλλη πλευρά της πεντατονικής σειράς χορδών, δημιουργώντας την άρπα τρίπλα ή τριπλή άρπα. Οι διπλές και οι τριπλές άρπες συνέχισαν να είναι ο κανόνας σε όλη την εποχή του μπαρόκ στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία και χρησιμοποιήθηκαν τόσο ως σόλο όσο και ως συνεχόμενα όργανα.
Το πιο διάσημο σωζόμενο παράδειγμα Ιταλικής τριπλής άρπας είναι η άρπα Barberini. Το όργανο κατασκευάστηκε μεταξύ 1605 και 1620 για την οικογένεια Barberini και παιζόταν από τον Marco Marazzoli. Εμφανίζεται στον πίνακα του Τζιοβάνι Λανφράνκο, «Η Αφροδίτη Παίζει Άρπα».
Στην εκπομπή της Τετάρτης 22.01.2025 (μεσάνυχτα προς Πέμπτη) παρουσιάζεται για πρώτη φορά μία από τις νέες εκπροσώπους σολίστες της τριπλής άρπας. Η εξαίρετη Ουαλή Cerys Hafana που σύντομα φιλοξενούμε όπως έχουμε προαναγγείλει εδώ και καιρό στην εκπομπή ΠΙΝΕΛΑ…
Η Cerys μας ξεναγεί στον μαγικό αυτό κόσμο της τριπλής άρπας που δυστυχώς δεν συναντούμε συχνά σήμερα σε συναυλίες. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στον Γιώργο Μαρκάκη πρόσφατα – και κυρίως στο σύντομο κονσερτο που παρουσιάζει για το Γ’ Πρόγραμμα της ΕΡΤ στο Manchester – παίζει αυτό το εξαιρετικά βαρύ σε βάρος αλλά και όγκο όργανο που διαθέτει όπως άλλωστε ονομάζεται 3 σειρές απο χορδές.
Η ηχογράφηση έγινε από το BBC στο Manchester για λογαριασμό της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, και η εκπομπή μεταδίδεται μόλις μία εβδομάδα πριν από την προγραμματισμένη εμφάνισή της σε έναν από τους κορυφαίους συναυλιακούς χώρους της Βρετανίας, το Royal Albert Hall, εμφάνιση που σηματοδοτεί το διαρκώς διευρυνόμενο ενδιαφέρον του μεγάλου κοινού για τις σύγχρονες εκφάνσεις της Folk, λαϊκής και δημοτικής μουσικής.
INFO:
«Πινέλα για χρώματα και Ορχήστρα»
Έρευνα-Παραγωγή-Παρουσίαση: Γιώργος Μαρκάκης
Κάθε Τετάρτη, Πέμπτη & Παρασκευή 00.00-01.00
Τρίτο Πρόγραμμα 90.9 & 95.6 | https://www.ertecho.gr/radio/trito/