Ο Håkan Hardenberger ερμηνεύει Betsy Jolas
Στην εκπομπή της Δευτέρας 22 (μεσάνυχτα προς Τρίτη) παρουσιάζουμε την Αμερικανίδα συνθέτρια Betsy Jolas, η οποία κοντεύει τα 100 χρόνια ζωής.
Η Jolas γεννήθηκε στο Παρίσι το 1926. Η μητέρα της, η Αμερικανίδα μεταφράστρια Maria McDonald, σπούδασε επίσης τραγούδι. Μαζί με τον πατέρα της Betsy, τον ποιητή και δημοσιογράφο Eugene Jolas, ίδρυσε και επιμελήθηκε το περιοδικό transition, που δημοσίευσε πάνω από δέκα χρόνια τα περισσότερα από τα μεγάλα ονόματα του μεσοπολέμου.
Η οικογένεια της εγκαταστάθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες στα τέλη του 1940. Καθώς ολοκλήρωσε τις γενικές της σπουδές στη Νέα Υόρκη, και στη συνέχεια ειδικεύτηκε στη μουσική στο κολέγιο Bennington, εντάχθηκε στο σχήμα Dessoff Choirs, ανακαλύπτοντας έτσι ιδιαίτερα την αναγεννησιακή μουσική που επρόκειτο να έχει διαρκή επιρροή στη δουλειά της.
Μετά την αποφοίτησή της από το Bennington College, η Jolas επέστρεψε στο Παρίσι το 1946 για να συνεχίσει τις σπουδές της στο Conservatoire National Supérieur de Musique, κυρίως με τους Darius Milhaud και Olivier Messiaen. Από το 1971 έως το 1974 υπηρέτησε ως βοηθός του Messiaen στο Ωδείο και διορίστηκε η ίδια στη σχολή το 1975. Έκτοτε δίδαξε επίσης στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο Yale, στο Χάρβαρντ, στο Mills College (έδρα D. Milhaud), στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (πανεπιστημιουπόλεις στο Μπέρκλεϋ, στο Λος Άντζελες και στο Σαν Ντιέγκο), στο Τάνγκλγουντ και στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Η Jolas είναι μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Γραμμάτων (1983) και της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών (1995).
Τα πολυάριθμα έργα της (συνθέτει σταθερά από το 1945) είναι γραμμένα για μεγάλη ποικιλία συνδυασμών και έχουν παιχτεί ευρέως διεθνώς από καλλιτέχνες όπως οι Kent Nagano, Anssi Karttunen, Claude Delangle, William Christie, Håkan Hardenberger, Antoine Tamestit, Nicolas Hodges, και τον Sir Simon Rattle, και κορυφαία σύνολα και ορχήστρες όπως το Ensemble intercontemporain, η Φιλαρμονική του Βερολίνου, η Orchester de Paris, η Συμφωνική Ορχήστρα της Βοστώνης και η Συμφωνική Ορχήστρα του BBC.
Μεταξύ των αξιοσημείωτων μαθητών της Jolas είναι ο συνθέτης Robert Carl.
Οι περιγραφές του ατομικού στυλ της Jolas σημειώνουν την πρώιμη εμπειρία της από την πολυφωνική φωνητική μουσική του 16ου αιώνα στη Δυτική Ευρώπη (ιδίως τα έργα του Orlando di Lasso), τη συνεχή εξερεύνηση της φωνητικής που περιλαμβάνει τόσο φωνητικά όσο και οργανικά έργα και επιδίωξη μιας ευέλικτης αλλά σταθερής ροής απαλλαγμένο από τις συμβατικές τάσεις του μετρικού παλμού. Αν και έλκεται από κάποιες αισθητικές πτυχές του σειριαλισμού του στενού σύγχρονου Pierre Boulez και άλλων, η Jolas παρέμεινε σταθερά μια ανεξάρτητη φιγούρα που δεν υιοθέτησε ποτέ την τεχνική του σειριακού λόγου.
Στη εκπομπή ακούγεται μία σύνθεση της από τον Σουηδό Håkan Hardenberger τον εξαίρετο παγκόσμιας φήμης τρομπετίστα που πρόσφατα απολαύσαμε στην Αθήνα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
INFO:
«Πινέλα για χρώματα και Ορχήστρα»
Έρευνα-Παραγωγή-Παρουσίαση: Γιώργος Μαρκάκης
Κάθε Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή 00.00-01.00
Τρίτο Πρόγραμμα 90.9 & 95.6 | https://www.ertecho.gr/radio/trito/