Το “Glass House” του Philip Johnson είναι ένα εμβληματικό έργο του μοντερνισμού: χτίστηκε στο Connecticut το 1949 και αποτελεί προσωπικό μανιφέστο του αρχιτέκτονα για τη σχέση ανάμεσα στον άνθρωπο και το περιβάλλον του.
«Είναι το μόνο σπίτι στον κόσμο όπου μπορείς να δεις το ηλιοβασίλεμα και την ανατολή της σελήνης ταυτόχρονα, στεκόμενος στο ίδιο σημείο», υποστήριζε ο αρχιτέκτονας. Ένα ορθογώνιο κτίριο σχεδιασμένο πάνω σε ορθοκανονικό κάνναβο και κατασκευασμένο από γυαλί και ατσάλι, με μόνον έναν κυλινδρικό πυρήνα από τούβλο να στεγάζει το μπάνιο. Το γυαλί λειτουργεί τόσο ως μέσο θέασης όσο και ως επιφάνεια αντανάκλασης: την ημέρα ανοίγει το βλέμμα στο περιβάλλον, τη νύχτα μετατρέπει το εσωτερικό σε εικόνα που προβάλλεται στις γυάλινες επιφάνειες.
Το 2016 η Yayoi Kusama με την εγκατάσταση “Dots Obsession—Alive, Seeking for Eternal Hope”, κάλυπτε τους γυάλινους τοίχους του Glass House με τα χαρακτηριστικά infinity polka dots της, ενώ την εμπειρία του κοινού υποδεχόταν το έργο “Glass” των Alva Noto και Ryuichi Sakamoto, διαμορφώνοντας τον χώρο μέσα από ήχο. Ένα έργο που δίνει έμφαση στις ακουστικές δονήσεις και την υλικότητα των ήχων που παράγονται και αντανακλώνται από τους τοίχους του Glass House. Η σύνθεση αποτελείται από στρώματα ήχων που αναπτύσσονται πάνω σε έναν συνεχή drone από ένα Sequential Circuits synthesizer, γυάλινα singing bowls, κρόταλα και σφυράκια κρουστών σε τριβή με τους γυάλινους τοίχους, με τη βοήθεια μικρόφωνων επαφής τοποθετημένων πάνω στις επιφάνειες.
Το γυαλί προσφέρει ανοιχτότητα και καθαρότητα, αλλά και μια υποβόσκουσα αίσθηση έκθεσης και αβεβαιότητας. Στο “Glass”, όπως και στο ίδιο το Glass House, η διαφάνεια μετατρέπεται σε εμβληματική ποιότητα και ταυτόχρονα σε περιορισμό: ένας χώρος που είναι υπερβολικά ανοιχτός, όπου η εμπειρία είναι αδιάκοπα διαθλαστική, απαιτεί από τον χρήστη – είτε είναι κάτοικος είτε ακροατής του έργου, να αντέξει αυτήν την ευθραυστότητα που η ίδια η αρχιτεκτονική και η μουσική φέρνουν στο φως.
Απόψε ο παρΑΞενος_ελκυστΗς προσεγγίζει την διαφάνεια του γυαλιού, στο χώρο και στον ήχο, που φέρνει τον άνθρωπο αντιμέτωπο με τη συνθήκη της συνεχούς παρατήρησης: της έκθεσης και της συμμετοχής στη ροή του χρόνου και της ύλης. Πλαισιωμένος από τους ήχους των Bobb Trimble, Emilie Cecilia LeBel και Radiohead.
Επιμέλεια-Παρουσίαση: Μαριλένα Μαραγκού
Επιμέλεια ήχου: Κατερίνα Λιοντή
Τρίτο Πρόγραμμα 90.9 & 95.6
Διαδικτυακή Ακρόαση: ERT εcho
Εικόνα: κάτοψη Glass House