Χρήστος Λεοντής: «Μήτηρ Θεού»
«Ο πιο αγαπητός ύμνος της χριστιανικής πίστεως είναι έργο των αρχών του 6ου αιώνα. Ψαλλόταν αρχικώς στην εορτή του Ευαγγελισμού και αποδίδεται στον ύπατο των εκκλησιαστικών ποιητών, τον Ρωμανό τον Μελωδό. Ανήκει στο λογοτεχνικό είδος που ονομάστηκε Ύμνος ή Κοντάκιο. Το Κοντάκιο, το οποίο βρήκε την τελειότερη μορφή του στον Ρωμανό, ήταν ο “ψαλμός του άμβωνα”, δηλαδή ομιλία που ψαλλόταν για να τέρπει και να διδάσκει. Επιχειρεί με μεγάλη επιτυχία την ανάπλαση των πηγών του αναπτύσσοντας σκηνική δράση και ελεύθερο διάλογο. Τα στοιχεία αυτά προσδίδουν τον χαρακτήρα δράματος στους ύμνους του Ρωμανού. Έτσι, το καθαρά λυρικό–δραματικό στοιχείο συναρμόζεται άριστα με την ακριβή θεολογική διδασκαλία· και τούτο αποτελεί άθλο μόνο ενός πολύ μεγάλου ποιητή, ο οποίος εντάσσει τα υψηλά και ανέκφραστα νοήματα μέσα στην υπέρτατη αισθητική συγκίνηση. Ο Ακάθιστος Ύμνος είναι το μόνο κοντάκιο που παρέμεινε ολόκληρο σε λειτουργική χρήση. Αποτελείται από το προοίμιο και 24 στροφές – οίκους με αλφαβητική ακροστιχίδα, και πήρε το όνομά του από τη λειτουργική πράξη, κατά την οποία το εκκλησίασμα έψαλλαν όρθιοι. Χαρακτηρίζεται από εκλεκτά επίθετα και κομψά σχήματα αντιθέσεων και παραλληλισμού εννοιών, παραδόξων και μεταφορών, που γοητεύουν τον ακροατή – αναγνώστη. Από το έτος 626 ο ύμνος συνδέθηκε με τη σωτηρία της ανυπεράσπιστης Πόλης, όταν τα Ελληνικά στρατεύματα έλειπαν με τον αυτοκράτορα στην Περσία και η Παναγία στην κρισιμότερη στιγμή κατέστρεψε με ξαφνική τρικυμία τον στόλο των Αβάρων, που είχε πολιορκήσει την πόλη. Τότε προστέθηκε στον ύμνο το “Τη Υπερμάχω…” σε ανάμνηση του υπερφυούς θαύματος.»
Από το ένθετο του δίσκου «Μήτηρ Θεού»
Στην εκπομπή της Κυριακής 13 Απριλίου ακούμε μεταξύ άλλων, από τον δίσκο «Μήτηρ Θεού» απόσπασμα από τον Ακάθιστο Ύμνο σε μουσική του Χρήστου Λεοντή από τη Χορωδία Νέων Δήμου Κηφισιάς και τους:
- Sergio Nastasa, Βασίλης Παππάς – Βιολί
- Larisa Vylegjanina – Βιόλα
- Renato Ripo – Τσέλο
- Άγγελος Ρεπαπής – Κοντραμπάσο
- Ελένη Σαββανή – Όμποε
- Μαρία Μπιλντέα – Άρπα
- Νεοκλής Νεοφυτίδης – Keybords
- Σωκράτης Σινόπουλος – Πολίτικη λύρα
Υπό τη διεύθυνση του συνθέτη
Ερμηνεύουν:
Νένα Βενετσάνου
Μανώλης Λιδάκης
Για όσους δεν αγαπούν το ελληνικό τραγούδι.
Για να το αγαπήσουν!
Info
«Ο θησαυρός της πίσω αυλής»
Τρίτο Πρόγραμμα 90,9 & 95,6 και στο διαδίκτυο live και στη συνέχεια on demand στο ERT εcho
Κάθε Σάββατο & Κυριακή στις 16:00 – 17:00
Παραγωγή-Παρουσίαση: Γιώργος Ν. Φλωράκης