Το Μήνυμα της Ελπίδας στη Νεκρώσιμη Ακολουθία [1/2]
Μέσα στην ορθόδοξη υμνολογία από τα πιο δημοφιλή και γνωστά στο ευρύ κοινό τροπάρια, γεγονός ίσως φαινομενικά οξύμωρο, είναι αυτά της νεκρώσιμης ακολουθίας. Αυτό γιατί όλοι λίγο-πολύ έχουμε χάσει κάποιο συγγενικό ή φιλικό μας πρόσωπο, αλλά και επειδή τα τροπάρια αυτά έχουν χαρακτηριστική μελωδία και εκφραστική δύναμη. Στην Εξόδιο Ακολουθία, όπως λέγεται η νεκρώσιμη, κυρίαρχο ρόλο έχουν τα οκτώ ιδιόμελα τροπάρια που σύμφωνα με την παράδοση έχει συνθέσει ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Σε αυτά κυριαρχεί η ματαιότητα των επίγειων, τα οποία ο ποιητής θεωρεί πρόσκαιρα και εφήμερα. Σίγουρα μπορούμε, σε μία νοητή γέφυρα να τα συνδέσουμε με την προ ομηρική φιλολογία με σχετικό περιεχόμενο. Ωστόσο, αυτή την περίοδο η Εκκλησία επέλεξε να ονοματίσει ως ψυχοσάββατο το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω. Εκεί ακούγονται πολλά από τα τροπάρια της νεκρώσιμης ακολουθίας και αυτό επειδή λίγο μετά θα ακουστεί η ευαγγελική περικοπή για την Έσχατη Κρίση και τη Δευτέρα Παρουσία.
Στις δύο εκπομπές ακούγονται ξεχωριστές ερμηνείες από βυζαντινούς χορούς αλλά και παραδοσιακούς ψάλτες που θα αποδώσουν τον Άμμωμο, τα Ευλογητάρια, τους νεκρώσιμους Μακαρισμούς, τα Ιδιόμελα, αλλά και άγνωστα μαθήματα που έχουν κατά καιρούς συνθέσει καταξιωμένοι βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί μελοποιοί. Όλα σε άμεση συνάρτηση με την θεματική της Εξοδίου Ακολουθίας.
Ερευνα-Παραγωγή-Παρουσίαση: Γιώργος Ντόβολος