Των Ελλήνων οι Κοινότητες: Ραδιοφωνικά ντοκιμαντέρ για τη μετανάστευση των Ελλήνων τον προηγούμενο αιώνα
ΚΥΚΛΟΣ 1ος
ΟΙ ΑΝΘΡΑΚΩΡΥΧΟΙ ΤΟΥ ΒΕΛΓΙΟΥ
Η συμφωνία του 1957 μεταξύ Ελλάδας και Βελγίου θα θέσει ένα επίσημο πλαίσιο στη ροή μεταναστών προς το Βέλγιο, η οποία σε κάθε περίπτωση παρατηρείται από τις αρχές του 1950. Ωστόσο, μόνο το 3% των Ελλήνων μεταναστών που θα επιλέξουν την ενδο-ευρωπαϊκή μετανάστευση θα κατευθυνθεί προς το Βέλγιο και από αυτούς το 30% θα επιστρέψει στην Ελλάδα πριν το 1965.Μετά από ορισμένα χρόνια εργασίας στα ορυχεία, οι μετανάστες είχαν το δικαίωμα να αποκτήσουν άδεια εργασίας σε άλλους οικονομικούς τομείς. Στη δεκαετία του 1960 το σύνολο, σχεδόν, των Ελλήνων μεταπήδησε από τα ορυχεία προς τις βιομηχανίες και μετακινήθηκε από τις ανθρακοφόρες περιοχές προς τις Βρυξέλλες και άλλα αστικά κέντρα, όπου ένα μικρό ποσοστό κατάφερε να ανοίξει εστιατόριο ή καφενείο ή να αγοράσει ταξί. Η εργασία στις βιομηχανίες μπορεί να ήταν λιγότερο σκληρή και επικίνδυνη σε σύγκριση με τα ορυχεία, δεν έπαυε όμως να είναι εξουθενωτική. Με τη μετακίνηση αυτή προς τα αστικά κέντρα (που παρείχαν ευκαιρίες απασχόλησης και στις γυναίκες), πολλές Ελληνίδες άρχισαν να εργάζονται εκτός οικίας, με στόχο συνήθως είτε τη συντήρηση της οικογένειας είτε την επιτάχυνση της αποταμίευσης.
Στο 1ο επεισόδιο γίνεται ειδική αναφορά στον εργοδοτικό μεσάζοντα Κόκκινο, στα «κοντράτα» (συμφωνίες) που υπέγραφαν οι υποψήφιοι ανθρακωρύχοι με τις εταιρείες που εκμεταλλεύονταν τα ορυχεία και η πρώτη βιωμένη εμπειρία τους στα έγκατα της γης.
Ακούγονται οι μαρτυρίες των ανθρακωρύχων Δημήτρη Κεσκεσιάδη, Αθανασίου Γαλλή, Γεωργίου Σαραφιανού, Κωνσταντίνου Καλόγηρου, Μανόλη Καφάτου. Επίσης, ακούγεται η μαρτυρία του αρχιμανδρίτη Παντελεήμονος Κοντογιάννη.
(Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης, δημοσιογράφος ΕΡΤ/Δρ Ανθρωπογεωγραφίας)