Στην έκτη απο μια σειρά εκπομπών που είναι αφιερωμένες στην ιστορία της Ελληνικής Διασποράς, ο καθηγητής της Ελληνικής ιστορίας, συγγραφέας και ερευνητής Αναστάσιος Τάμης απο την Μελβούρνη της Αυστραλίας συνεχίζει την αφήγηση για την ιστορία της ελληνικής μετανάστευσης στην Ωκεανία και ειδικότερα στην Αυστραλία στην εκπομπή «Η Παγκόσμια Φωνή μας» στη Φωνή της Ελλάδος και στους Δημήτρη Κοντογιάννη και Πέτρο Δίπλα.
Δυο σπίτια κόστιζε το ταξίδι απο την Αυστραλία στην Ελλάδα, την Ιταλία και τη Μάλτα πριν απο το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο τόνισε ο κ. Τάμης. ‘Ομως, ήταν απαραίτητο καθώς η μετανάστευση ήταν ανδροκρατούμενη και αρκετοί άνδρες πήγαιναν στα χωριά τους για να βρούν νύφες. Κάποιοι παντρεύτηκαν Ιρλανδέζες γιατί κι οι Ιρλανδοί δεν θεωρούνταν ισότιμοι πολίτες. Μάλιστα, πολλοί ¨Ελληνες και Ιταλοί μετανάστες ανέπτυξαν ψυχολογικά προβλήματα και αρκετοί αυτοκτόνησαν γιατί δεν μπορούσαν να κάνουν οικογένεια.
Αν και αντιμετώπιζαν κοινά προβλήματα, όπως η ξενοφοβία και ο ρατσισμός, οι ¨Ελληνες με τους Ιταλούς και τους Μαλτέζους δεν συνασπίσθηκαν στα προπολεμικά χρόνια με την γλώσσα να αποτελεί το κυριότερο εμπόδιο. ¨Ομως, δημιούργησαν κοινούς οργανισμούς μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο.
‘Ολοι σχεδόν οι ¨Ελληνες μετανάστες προπολεμικά ήταν ανειδίκευτοι εργάτες, χειρονάκτες. Δεν υπήρχαν ειδικευμένοι εργάτες γιατί απαγορευόταν στην Αυστραλία να έχει εργοστάσια καθότι έπρεπε να δουλέψει το Ηνωμένο Βασίλειο. Υπο αυστηρούς όρους επιτρεπόταν μόνο βιοτεχνίες υφασμάτων, υποδημάτων. Γι’ αυτό οι ¨Ελληνες ίδρυσαν μικρές επιχειρήσεις και ειδικότερα cafe και εστιατόρια.
Τα πρώτα cafe ξεκίνησαν το 1906 και μέχρι το 1926 είχαν κατακλύσει την επαρχία με ιδιοκτήτες τους Κυθήριους. Στα cafe σέρβιραν καφέ, τσάι και φαγητό και ήταν πολύ δημοφιλή.
Το μόνο άθλημα τότε ήταν η πάλη που προσέλκυε χιλιάδες θεατές. Μετά τους αγώνες που διαρκούσαν 1,5 ώρα περίπου και γίνονταν το απόγευμα, πολλοί θεατές πήγαιναν στα cafe για να περάσουν την ωρα τους πριν πάνε σπίτι. Διάσημοι παλαιστές απο τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, την Ελλάδα κι αλλού έρχονταν στην Αυστραλία. Ο Τζιμ Λόντος ήταν μια τέτοια περίπτωση απο το 1964 μέχρι το 1971.
‘Απο τις αρχές του 1970, η τηλεόραση, το αυστραλιανό ποδόσφαιρο και οι κινηματογράφοι γίνονται δημοφιλής και τα εστιατόρια στις πόλεις είναι κοντά στους κινηματογράφους και τους ακολουθούν ενίοτε όπως έγινε στη Μελβούρνη.
Η εκκλησία, τα pubs και τα cafe των Κυθηρίων ήταν τα τρία πράγματα που χαρακτήριζαν τη ζωή στην Αυστραλία προπολεμικά σύμφωνα με τον κ. Τάμη.
Το 1913 ιδρύεται η πρώτη ελληνόφωνη εφημερίδα στην Αδελαίδα παρότι δεν υπήρχαν ¨Ελληνες εκεί τότε. Κατόπιν μεταφέρεται στη Μελβούρνη και το Σίδνευ, αλλάζοντας ονομασίες για να καταλήξει στην ημερήσια εφημερίδα ο Πανελλήνιος Κήρυκας που εκδίδεται ακόμη και το 2022 και σε λίγα χρόνια θα γιορτάσει τα 100 χρόνια του. Το πρώτο βιβλίο στα ελληνικά, “Η ζωή στην Αυστραλία” εκδόθηκε 1916.
Ο κ. Τάμης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1947 και μετανάστευσε στην Αυστραλία τον Ιούνιο του 1971. Δίδαξε στα Πανεπιστήμια Monash, Melbourne και La Trobe της Μελβούρνης. Εξελέγη Πρόεδρος του Τμήματος Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου La Trobe της Μελβούρνης (1992-1997), ιδρυτικός Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Ελληνικών Μελετών και Έρευνας του Πανεπιστημίου La Trobe [ΕΚΕΜΕ] (1997-2006), ιδρυτής και Διευθυντής των Αρχείων Δαρδάλλη της Ελληνικής Διασποράς (1992-2006) και ιδρυτικός Πρόεδρος του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Μακεδονικών Σπουδών (1986-2006). Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ως διευθυντού, το ΕΚΕΜΕ αναπτύχθηκε και συμπεριέλαβε τα Αρχεία της Ελληνικής Διασποράς, το Ινστιτούτο Κυπριακών Μελετών, το Ινστιτούτο Ποντιακών και λοιπών Μικρασιατικών Μελετών, το Ινστιτούτο Κοινοτικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, την Ελληνική και Βαλκάνια Βιβλιοθήκη, το Κέντρο Προβολής και Διάδοσης της Ελληνικής Γλώσσας και το Μουσείο Ελληνικής Μετανάστευσης και Εποίκισης. Τα τελευταία 20 χρόνια εξέδωσε 15 μονογραφίες, επιμελήθηκε εννέα βιβλία και συνέγραψε πάνω από 100 κεφάλαια και άρθρα σε έγκριτα περιοδικά και βιβλία στην Ευρώπη, Αυστραλία κι Αμερική. Δημοσίευσε άρθρα σε βιβλία και επιστημονικά περιοδικά με θέματα την κυπριακή και ελληνική μετανάστευση, την έξοδο των Ελλήνων στις υπερπόντιες χώρες κ.λπ.