“Πρέπει να ξέρεις μηχανή να κόψεις μαύρα μάτια” – Ο Μάνος Λοΐζος του 1974: Μια εποχή, δύο δίσκοι… Μέρος 1o: “Καλημέρα Ήλιε”  Χάρις Αλεξίου – Κώστας Σμοκοβίτης – Αλέκα Αλιμπέρτη και ο Μάνος Λοΐζος

Τρίτη 16 και Τετάρτη 17 Νοεμβρίου, 9 με 10 το βράδυ, στο Δεύτερο Πρόγραμμα 103.7.
Μια ολόκληρη εποχή μέσα από δύο δίσκους του Μάνου Λοΐζου. Το «Καλημέρα ήλιε», ηχογραφήθηκε τις μέρες του Πολυτεχνείου το 1973 και κυκλοφόρησε τους τελευταίους μήνες της δικτατορίας. Τα «Τραγούδια του δρόμου», ηχογραφήθηκαν μέσα στον πυρετό της μεταπολίτευσης και περιλαμβάνουν τραγούδια που δεν «άντεχε» η λογοκρισία από το 1965 μέχρι τότε. Στο «Καλημέρα ήλιε», το ομότιτλο τραγούδι βέβαια, θα γράψει τη δική του ξεχωριστή ιστορία. Τα περισσότερα τραγούδια του δίσκου όμως – και μάλιστα εκείνα με στίχους του Δημήτρη Χριστοδούλου – θα πέσουν …θύματα των συγκεκριμένων εκφραστικών αναγκών εκείνης της εποχής. Δεν ήταν τραγούδια ενθουσιασμού και εκτόνωσης, ούτε τα τραγουδούσαν οι φωνές που τότε σήκωσαν το βάρος της «νέας λευτεριάς». Και τότε και τώρα, διεκδικούν μια πιο προσεκτική ακρόαση.
Τα «Τραγούδια του δρόμου», είναι ο πρώτος δίσκος του Μάνου Λοΐζου που κυκλοφορεί μετά την πτώση της δικτατορίας. Όπως ο ίδιος ο συνθέτης γράφει στο σημείωμά του για το δίσκο, «περιλαμβάνει τραγούδια που, είτε στη διάρκεια της δικτατορίας, είτε στα τελευταία προδικτατορικά χρόνια, είχαν γραφτεί, είχαν παιχτεί ζωντανά και είχαν ήδη δημιουργήσει ένα μύθο στο κοινό των φοιτητών και των πολιτικοποιημένων νέων εκείνων των χρόνων, αλλά η λογοκρισία δεν είχε επιτρέψει το πέρασμά τους στη δισκογραφία». Τα πιο ενθουσιώδη – «Ο δρόμος» – που «είχε τη δική του ιστορία», «Ο στρατιώτης», «Το ακορντεόν», «Ο τρίτος παγκόσμιος» – λειτούργησαν άμεσα. Τα πιο χαμηλόφωνα, περίμεναν χρόνια. Μέχρι τότε που «τα πολυβόλα σωπάσαν, οι πόλεις αδειάσαν και κλείσαν». Στις δύο εκπομπές, ακούμε τα τραγούδια των δύο δίσκων, διαβάζουμε αφηγήσεις για την δημιουργία τους και κάνουμε παρατηρήσεις για το πέρασμα από τη μια εποχή στην άλλη και σκέψεις για τα χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι σήμερα. Πάντα με την πεποίθηση και με στόχο ότι «Πρέπει να ξέρεις μηχανή να κόψεις μαύρα μάτια».
ΥΓ: Στη φωτογραφία ο Μάνος Λοΐζος, η Χάρις Αλεξίου, ο Κώστας Σμοκοβίτης και η Αλέκα Αλιμπέρτη, την εποχή της κυκλοφορίας του «Καλημέρα ήλιε». Τη διαμόρφωσε για μας, ο Πέτρος Παράσχης.