Άγιος Φεβρουάριος: Δήμου Μούτση – Μάνου Ελευθερίου
Τραγούδι : Δημήτρης Μητροπάνος – Πετρή Σαλπέα
Ένας δίσκος, μια εποχή, μια ιστορία
Κυκλοφορία: Φεβρουάριος 1972
Δευτέρα 26/2/24, 9 με 10 το βράδυ, στην εκπομπή του Γιώργου Τσάμπρα και στο Δεύτερο Πρόγραμμα 103.7.
Σ’ ένα προσχέδιο σημειώματος που τελικά δεν χρησιμοποιήθηκε στην έκδοση του δίσκου, ο Μάνος Ελευθερίου διευκρίνιζε ότι “τα τραγούδια αυτά δεν είναι η ιστορία της Σμύρνης” αλλά “αναφέρονται σε κάτι οριστικά χαμένο – σαν τη Σμύρνη”. Τους πρώτους από αυτούς τους στίχους τους έγραψε στα τέλη του 1968, μεταφέροντας σ’ αυτούς τη συγκίνησή του από μια γενικότερη ενασχόληση – έρευνα που πραγματοποιούσε τότε για υλικό από τη ζωή στη Σμύρνη ( καρτ ποστάλς- φωτογραφίες κλπ.). Σ’ ένα διάστημα δυό περίπου χρόνων, προέκυψαν περίπου 30 τραγούδια με ανάλογες αφορμές.
Ο Δήμος Μούτσης τώρα, σε κατοπινή μας σχετική συνομιλία, θυμάται για την δημιουργία του δίσκου : «Μού φέρνει ο Ελευθερίου κάποιους στίχους πολύ ευαίσθητους, που αφορούν τη Μικρά Ασία. Ήταν ωραίοι, είχανε μέσα τους κι ένα στοιχείο με βάση το οποίο θα μπορούσε να ασχοληθεί κανείς μαζί τους. Διότι τότε ήτανε και χούντα και οτιδήποτε μπορούσε να πει κανείς αλληγορικά, καλό ήτανε να το πει. Κι εμένα μπορώ να πώ ότι με κέντρισε το ότι δεν ήτανε τόσο “φανερό” το θέμα… Μάλιστα, στο “ Στα ‘918 από τη Μικράν Ασία” όπου υπήρχαν μόνο τα κουπλέ – “Πρόσφυγα σ’ έριξαν εδώ/ κι ο χάρος έξι βήματα κλπ”- πρόσθεσα το “ Από τότε μέχρι εδώ/ σπίτι μείναμε μόνο δυό/ ο Άγιος Φεβρουάριος κι εγώ’ που κάπως το “ξαγριεύανε” κι επιπλέον έδιναν και τον τίτλο του δίσκου. Η ιδέα του – ανύπαρκτου – “Αγίου Φεβρουαρίου” μού ήρθε καθώς έψαχνα ένα όνομα με Φ, γράμμα που υπήρχε στο όνομα ενός αγαπημένου μου προσώπου τότε».
Ο Δημήτρης Μητροπάνος, ήταν φαντάρος στην Αλεξανδρούπολη: « Με χίλια βάσανα καταφέρνουμε να πάρω άλλες τέσσερεις μέρες άδεια – ας είναι καλά ο Γιώργος ο Κατσαρός, έτρεχε τότε για όλους. 20 Δεκεμβρίου του ’71, ήρθα κι έκανα το δίσκο. Δεν το κρύβω βέβαια, ότι τότε εγώ σκεφτόμουν περισσότερο ότι ήμουν τέσσερεις μέρες εκτός στρατού παρά… Ήρθα, είπα τα τραγούδια κι έφυγα. Το δίσκο, τον άκουσα ολοκληρωμένο πολύ καιρό αφ’ ότου βγήκε. Κι ακόμη αργότερα, κατάλαβα τι είχε συμβεί!».
Στη σειρά που ακούμε ολόκληρους δίσκους – σαν να βάζαμε στο πικ απ από την αρχή μέχρι το τέλος έναν παλιό δίσκο βινυλίου – ακούμε ολόκληρο τον «Άγιο Φεβρουάριο». 52 χρόνια από την πρώτη του έκδοση! Και βεβαίως, περιγράφουμε την εποχή και την δημιουργία του. Πάντα με την πεποίθηση και με στόχο ότι «Πρέπει να ξέρεις μηχανή να κόψεις μαύρα μάτια».