Ένας δίσκος, μια ιστορία, μια εποχή
Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου 2023, 9 με 10 το βράδυ, στο Δεύτερο Πρόγραμμα στην εκπομπή του Γιώργου Τσάμπρα.
Μια δισκογραφική συνάντηση του 1977, με τραγούδια μιας ζωής, στις συνθήκες της συγκεκριμένης εποχής. «Τα ερωτικά» είναι ένας δίσκος όπου ο Νίκος Ξυλούρης συναντά τον Στέλιο Βαμβακάρη και τα αδέσποτα λαϊκά τραγούδια της εποχής του Μάρκου. Κι ακόμη, τα τραγούδια του Κώστα Μουντάκη και την ανώνυμη παράδοση της Κρήτης : «Μεσοπέλαγα αρμενίζω» και «Πραματευτής», «Όσο βαρούν τα σίδερα» και «Φιλεντέμ», «Το φιλί δεν το πουλάνε» και «Εβγα ήλιε για να λάμψω». Όλα, κάτω από ένα τίτλο που προσπαθεί να κρατήσει αποστάσεις από την «πολιτική» διάσταση των προηγούμενων χρόνων αλλά και με ήχο που προσπαθεί να είναι – τότε – «σύγχρονος». Είναι εποχή που έχει ήδη διαπιστωθεί μια κούραση στο τραγούδι της μεταπολίτευσης αλλά και στο τιμόνι της δισκογραφικής εταιρίας που συμβαίνουν όλα αυτά, είναι άνθρωποι που δεν έχουν ιδιαίτερη σχέση με τη λαϊκή και την δημοτική δημιουργία. Ο δίσκος είναι εκείνη την εποχή η μεγαλύτερη δισκογραφική επιτυχία του Νίκου Ξυλούρη – οι εκτελέσεις θα είναι από αυτές που θα ακουστούν περισσότερο μέσα από τα χρόνια. Ωστόσο, είναι κατά κάποιο τρόπο και «η αρχή του τέλους», για τις επιλογές που διαμόρφωσαν εκείνα τα χρόνια την πανελλήνια δυναμική του Νίκου Ξυλούρη.
Στη σειρά όπου ακούμε κάποιους δίσκους ολόκληρους, σαν να ακούγαμε με προσοχή τις δυο πλευρές ενός παλιού δίσκου βινυλίου, ακούμε τα «Ερωτικά» του Νίκου Ξυλούρη από τα 1977 αλλά και κάποιες παράλληλες χαρακτηριστικές ηχογραφήσεις του. Τον ακούμε – με τη συνοδεία του Στέλιου Βαμβακάρη στο μπουζούκι – να τραγουδά την «Φραγκοσυριανή» του Μάρκου αλλά κι ένα απόσπασμα από τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου, όπως το μελοποίησε εκείνη την εποχή ο Λουκάς Θάνος. Και φυσικά, σκιαγραφούμε μουσικά την εποχή. Πάντα με την πεποίθηση και με στόχο ότι «Πρέπει να ξέρεις μηχανή να κόψεις μαύρα μάτια».
ΣΗΜ : Τρία χρόνια μετά την έκδοση αυτού του δίσκου, το 1980, θα φύγει από τη ζωή ο Νίκος Ξυλούρης, την ίδια ημερομηνία που είχε φύγει και ο Μάρκος Βαμβακάρης, το 1972. 8 Φεβρουαρίου. Σαν σήμερα…