Συνέντευξη με τον Παντελή Μπουκάλα. Πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκαν τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2024. Στον Παντελή Μπουκάλα απονεμήθηκε το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων 2024.
Ο Παντελής Μπουκάλας γεννήθηκε το 1957 στο Λεσίνι του Μεσολογγίου. Αποφοίτησε από την Οδοντιατρική Σχολή Αθηνών. Την τριετία 1987-1990 είχε την επιμέλεια βιβλιοκριτικής σελίδας στην εφημερίδα “Η Πρώτη”. Από τον Δεκέμβριο του 1990 και για τα επόμενα είκοσι χρόνια επιμελούνταν την ανά Τρίτη σελίδα του βιβλίου στην “Καθημερινή”, στην οποία αρθρογραφεί. Είναι διορθωτής και επιμελητής εκδόσεων. Υπήρξε μόνιμος συνεργάτης του περιοδικού “Ο Πολίτης” (καθώς και του “Δεκαπενθήμερου Πολίτη”) από το 1974 και έως την παύση της έκδοσής του. Άρθρα και μεταφράσεις του αρχαίων ελληνικών ποιημάτων έχουν δημοσιευθεί και στα περιοδικά “Η λέξη”, “Το δέντρο”, “Νέο Επίπεδο”, “Τεχνοπαίγνιο”, ¨”Γαλέρα”, “The Book’s Journal”, “Ποιητική”, “Χάρτης” κ.ά.
Από το 1980 έχει δημοσιεύσει στις Εκδόσεις Άγρα τα βιβλία ποίησης : “Αλγόρυθμος”, “Η εκδρομή της ευδοκίας”, “Ο μέσα πάνθηρας”, “Σήματα λυγρά”, “Ο μάντης”, “Οπόταν πλάτανος”, “Ρήματα” (Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2010), “Μηλιά μου αμίλητη” και “Ο Χριστός στα χιόνια: Εφτά νύχτες στον κόσμο του Αντρέι Ταρκόφσκι”, έναν τόμο δοκιμίων και βιβλιοκριτικών υπό τον τίτλο “Ενδεχομένως: Στάσεις στην ελληνική και ξένη τέχνη του λόγου”, δύο τόμους υπό τον τίτλο “Υποθέσεις”, με τις επιφυλλίδες του στην “Καθημερινή της Κυριακής”, και τα θεατρικά: “Το μάγουλο της Παναγίας: Αυτοβιογραφική εικασία του Γεωργίου Καραϊσκάκη”(2021), “Ο Πέτρος της Μάνης και το φάσμα των φατριών. Ένας διπλός μονόλογος” (2023)
Έχει μεταφράσει τον “Επιτάφιο Αδώνιδος” του Βίωνος του Σμυρναίου, τα ποιήματα του τόμου “Επιτάφιος λόγος : Αρχαία ελληνικά επιτύμβια επιγράμματα” και τα “Συμποτικά επιγράμματα της Παλατινής Ανθολογίας”. Έχει επίσης μεταφράσει τους “Αχαρνείς” του Αριστοφάνη για το Εθνικό Θέατρο (2005), τον “Αγαμέμνονα” του Αισχύλου (ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου, 2005), τις “Τρωάδες” του Ευριπίδη (Θέατρο του Νέου Κόσμου, 2010), τον “Κύκλωπα” του Ευριπίδη και τον “Κύκλωπα” του Θεόκριτου (Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, 2017), τις “Θεσμοφοριάζουσες” του Αριστοφάνη (Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, 2018 ), την “Ιφιγένεια την εν Αυλίδι” (ΚΘΒΕ, 2019), την “Ελένη” του Ευριπίδη (ΚΘΒΕ, 2021-2022) και τα ποιήματα της Σαπφώς. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα ιταλικά (σε αφιέρωμα του περιοδικού Poesia του Μιλάνου, τον Νοέμβριο του 2014), τα ισπανικά, τα γαλλικά, τα πολωνικά (η μετάφραση των “Ρημάτων” εκδόθηκε στο Γκντανσκ το 2014 ), τα αγγλικά, τα καταλανικά, τα ρωσικά, τα αλβανικά και τα αραβικά.
Στις Εκδόσεις Άγρα, στη σειρά «Πιάνω γραφή να γράψω… Δοκίμια για το δημοτικό τραγούδι» , έχουν δημοσιευτεί οι μελέτες του “Όταν το ρήμα γίνεται όνομα: Η «αγαπώ» και το σφρίγος της ποιητικής γλώσσας των δημοτικών” (Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής 2017), “Το αίμα της αγάπης: Ο πόθος και ο φόνος στη δημοτική ποίηση” (2017), “Κόκκιν’ αχείλι εφίλησα: Το ταξίδι του φιλιού και ο έρωτας σαν υπερβολή” (2019) και “Ο έρως και το έθνος: Οι φυλές, οι θρησκείες και η δημοτική ποίηση της αγάπης. Έλληνες, Βλάχοι, Μαύροι, Αρβανίτες, Τούρκοι”, τ. Α´(2022).
Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου 2025
εκπομπή “καλημέρα” στον 9,58fm της ΕΡΤ3, 11:00-12:00, επιμέλεια-παρουσίαση: Αναστασία Γρηγοριάδου