Μαριλένα Μαραγκού

"Blue Monday": η τρίτη Δευτέρα του Ιανουαρίου, λέγεται πως είναι η πιο μελαγχολική ημέρα του έτους. Ένας σχετικά πρόσφατος ισχυρισμός, διαφημιστικής προέλευσης, που μοιάζει όμως να επηρεάζει σημαντικά αρκετούς ανθρώπους, καθώς συνήθως έρχεται μετά από μια πανσέληνο. Η μειωμένη έκθεση στο ηλιακό φως επίσης, στη καρδιά του χειμώνα, μπορεί να συμβάλλει σε μια εποχιακή συναισθηματική διαταραχή με χαμηλή ενέργεια, εναλλαγές διάθεσης και συναισθήματα θλίψης, τα λεγόμενα και "the blues".

«Το Φεγγάρι του Λύκου», μια από τις ονομασίες για το φεγγάρι του Ιανουαρίου, προέρχεται από την παράδοση των Ιθαγενών της Αμερικής και του Καναδά, καθώς εμφανίζεται στον νυχτερινό ουρανό, την περίοδο που τα αλυχτίσματα των λύκων είναι πιο συχνά.

Ο Hati και ο Skoll είναι δύο ουράνιοι λύκοι που κάθε μέρα καταδιώκουν τα άρματα του Ήλιου και της Σελήνης˙ ένας αιτιολογικός μύθος που προσπαθεί να εξηγήσει την κίνηση των πλανητών. Χωρίς τους λύκους αυτούς, η μέρα και η νύχτα δεν θα υπήρχαν, και δεν θα υπήρχε ο κύκλος των εποχών.

Tην πρώτη εβδομάδα της νέας χρονιάς o παρΑξενος_ελκυστΗς κάνει τον δικό του απολογισμό στις μουσικές που κυκλοφόρησαν μέσα στην προηγούμενη.

All I remember if gathered together would be… «Όλα όσα θυμάμαι, αν τα συγκέντρωνα, θα ήταν απλώς μοναχικές λάμψεις από πυροτεχνήματα, πάνω από μια απέραντη θάλασσα» τραγουδά ο Brian Eno σε έναν μουσικό απολογισμό, από το βιογραφικό ντοκιμαντέρ που παρακολουθήσαμε στις Νύχτες Πρεμιέρας φέτος. Ένα μοναδικό κυριολεκτικά ντοκιμαντέρ, καθώς κάθε φορά προβάλλεται και μια διαφορετική ταινία, που αναπαράγεται αλγοριθμικά με πεντακισεκατομμύρια δυνατούς συνδυασμούς.

« Ὁ παρών χρόνος καί ὁ παρελθών χρόνος / εἶναι ἴσως καί ὁ δύο παρόντες στόν μέλλοντα χρόνο / καί ὁ μέλλων χρόνος περιέχεται στόν παρελθόντα χρόνο.» ( Τ.Σ. Έλιοτ, Τέσσερα Κουαρτέτα, μτφ Χάρης Βλαβιανός ) Οι παραμονές της Πρωτοχρονιάς έχουν μια μαγική διττότητα˙ είναι μια γέφυρα...

Οι γιορτινές ημέρες των Χριστουγέννων είναι συνυφασμένες με ευφρόσυνα αισθήματα και χαρμόσυνες εικόνες. Όμως δεν ήταν πάντα έτσι.

«Πράγματι η νύχτα με συμφέρει», έγραφε ο Νίκος Καρούζος, «Πρώτα-πρώτα ελαττώνει τις φιλοδοξίες· ύστερα διορθώνει τις σκέψεις· έπειτα συμμαζώνει τη θλίψη και την κάνει υποφερτότερη / τη σιωπὴ με σέβας ανατέμνει· εξαίρει την όσφρηση μα προπάντων η νύχτα περιζώνει.»

[ Τα όνειρα θρέφονται στο σκοτάδι ] Η νύχτα είναι η φυσική συνθήκη στην οποία γεννιούνται τα όνειρα. Mε την απουσία σαφήνειας και καθορισμένων ορίων στο σκοτάδι ενισχύεται η ελευθερία της φαντασίας. Στα όνειρα αυτή η ελευθερία γίνεται πλήρης, καθώς η λογική και οι νόμοι της φυσικής παύουν να δεσμεύουν την εμπειρία: οι προσδοκίες της καθημερινότητας παύουν να ισχύουν, δημιουργώντας έναν κόσμο όπου όλα είναι δυνατά. Στο βιβλίο «Dreaming the Dark: Magic, Sex, and Politics» η Αμερικανίδα ακτιβίστρια Starhawk συνδέει την πνευματικότητα της τελετουργίας με τον προσωπικό και πολιτικό μετασχηματισμό. H Γαλλίδα πιανίστρια και αυτοσχεδιάστρια Delphine Dora, μια εκλεκτική εξερευνήτρια ... Read more

[ Τα όνειρα θρέφονται στο σκοτάδι ] Η νύχτα είναι η φυσική συνθήκη στην οποία γεννιούνται τα όνειρα. Mε την απουσία σαφήνειας και καθορισμένων ορίων στο σκοτάδι ενισχύεται η ελευθερία της φαντασίας. Στα όνειρα αυτή η ελευθερία γίνεται πλήρης, καθώς η λογική και οι νόμοι της φυσικής παύουν να δεσμεύουν την εμπε...

Υπναγωγία είναι αυτή η μεταβατική κατάσταση συνείδησης από την εγρήγορση στον ύπνο, κατά την οποία κάποιος μπορεί να αγγίξει τις παρθένες δομές του υποσυνείδητου. Ένα σημείο όπου το νευρικό μας δίκτυο διεγείρεται και γινόμαστε πιο δημιουργικοί.

[συλλογικA_Ονειρα] Σε πολλούς αυτόχθονες πολιτισμούς τα όνειρα θεωρούνται κοινές εμπειρίες. Στη φυλή Temiar στη ζούγκλα της Μαλαισίας, οι οικογένειες τα πρωινά μοιράζονται τα όνειρα της νύχτας. Οι Αβορίγινες της Αυστραλίας θεωρούν τα όνειρα μια σύνδεση με τον Ονειρόχρονο, ένα κοινοτικό...

[ συλλογική_μνήμη ]  Η συλλογική μνήμη συγκροτείται από τις ατομικές αναμνήσεις και τις εμπειρίες των μελών της. Αναφέρεται στο κοινό παρελθόν, είναι μια κοινωνικά κατασκευασμένη μνήμη που διαμορφώνεται από θεσμούς και κοινωνικές πρακτικές. Επηρεάζει το πώς τα άτομα θυμούνται τα γεγονότα, καθώς πα...

ΠΕΤΡΕΣ_μνήμης «Όσοι έχουν μνήμη μπορούν να ζήσουν τις εύθραυστες παρούσες στιγμές. Όσοι δεν έχουν, δεν ζουν πουθενά». (Patricio Guzmán, Νοσταλγώντας το Φως) Στην έρημο Atacama της Χιλής, σε τρεις χιλιάδες πόδια υψόμετρο ενός από τα πιο άνυδρα μέρη στον κόσμο, η σκληρή θερμότητα του ήλιου «π...

Νύχτες αντίστασης «για εσάς, τους πολιτικούς κρατούμενους, (…) και για σας, τους χιλιάδες ξεχασμένους, που ακόμη και τα ονόματά σας έχουν χαθεί» Με τα λόγια αυτά αρχίζει ο πρόλογος της παρτιτούρας του Ιάννη Ξενάκη στο «Nuits»: ένα έργο για δώδεκα μικτές φωνές a capell...

[ δυστοπία_ β | Έρημη Χώρα ] «θα σου δείξω κάτι διαφορετικό/ Κι από τον ίσκιο σου το πρωί που δρασκελάει ξοπίσω σου/ Κι από τον ίσκιο σου το βράδι που ορθώνεται να σ’ ανταμώσει·/ Μέσα σε μια φούχτα σκόνη θα σου δείξω το φόβο».(The Waste Land, T.S.Eliot) Η «Έρημη Χώρα» του Έλιοτ, ...

[ δυστοπία_ α | Χώρα των Έσχατων Πραγμάτων ] «Αυτό σου κάνει η πόλη. Γυρίζει τη σκέψη σου το μέσα έξω. Σε κάνει να θέλεις να ζήσεις και ταυτόχρονα προσπαθεί να σου αφαιρέσει τη ζωή. Δεν υπάρχει διαφυγή από αυτό». «Στη Χώρα των Έσχατων Πραγμάτων» ο Paul Auster περιγράφε...

[ Ουτοπία_ μέρος β’ | ευτοπία των ήχων ] «Πλησιάζω δυο βήματα και εκείνη απομακρύνεται δυο βήματα. Περπατώ δέκα βήματα, κι ο ορίζοντας κάνει πίσω άλλα δέκα. Όσο κι αν προχωρήσω, δεν θα τη φτάσω ποτέ. Σε τι χρησιμεύει η ουτοπία; Γι’ αυτό ακριβώς: για να προχωράμε…»(Εduardo Galeano...