Karl Ristenpart – Μέρος 3
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΓΕΡΜΑΝΟ ΜΑΕΣΤΡΟ KARL RISTENPART (1900-1967)
(ΤΡΙΤΟ ΚΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΜΕΡΟΣ)
Johann Sebastian Bach: Ορατόριο των Χριστουγέννων, BWV 248: πέμπτο & έκτο μέρος.
To Oρατόριο για την περίοδο της Γεννήσεως του Χριστού – όπως είναι ο πλήρης λατινικός τίτλος – είναι διαρθρωμένο σε έξι μέρη, καθένα από τα οποία γράφτηκε για να παρουσιαστεί σε συγκεκριμένη ημέρα της εορταστικής περιόδου, από τα Χριστούγεννα (στις 25 Δεκεμβρίου), ως τα Θεοφάνεια (στις 6 Ιανουαρίου):
Το πέμπτο μέρος – για την πρώτη Κυριακή του νέου έτους – περιγράφει το ταξίδι των Μάγων.
Το έκτο και τελευταίο μέρος – για τα Θεοφάνεια – αναφέρεται στη λατρεία και το προσκύνημα του Θεανθρώπου από τους Μάγους.
Στην ιστορική ερμηνεία, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά από την Ελληνική Ραδιοφωνία, σολίστ είναι η υψίφωνος Agnes Giebel, η μεσόφωνος Charlotte Wolf-Matthäus, ο τενόρος Helmut Krebs και ο βαρύτονος Walter Hauck. Τη Χορωδία Δωματίου και την Ορχήστρα της Ραδιοφωνίας RIAS του Βερολίνου διευθύνει ο Karl Ristenpart. Ηχογράφηση της Ραδιοφωνίας RIAS, τον Δεκέμβριο του 1950.
Ο Γερμανός μαέστρος Karl Ristenpart γεννήθηκε στο Kίέλο το 1900, αλλά μεγάλωσε στο Βερολίνο. Ήταν γιος του επιφανούς αστρονόμου Friedrich Wilhelm Ristenpart. Την πενταετία 1908-13 η οικογένεια παρέμεινε στη Χιλή, επειδή ο Friedrich Wilhelm Ristenpart ανέλαβε τη διεύθυνση του Εθνικού Αστεροσκοπείου στην πόλη Santiago, που υπήρξε το πρώτο στο Νότιο Ημισφαίριο. Το 1913 – μετά την αυτοκτονία του πατέρα του – ο 13χρονος Karl Ristenpart επέστρεψε με τη μητέρα του στο Βερολίνο. Εκεί γνώρισε τον νεότατο τότε, Γερμανό μαέστρο Hermann Scherchen. H μητέρα του Ristenpart υπήρξε μαθήτρια του Scherchen, υποστήριξε οικονομικά τις πρώτες συναυλίες του και τον παντρεύτηκε. O γάμος ήταν βραχύβιος. Το 1914, όταν ο Ristenpart άκουσε την πέμπτη συμφωνία του Mahler υπό τον Scherchen, αποφάσισε να γίνει και ο ίδιος μαέστρος.
Μετά από σπουδές στο Ωδείο Stern του Βερολίνου και τη Βιέννη, ίδρυσε στο Βερολίνο δύο ορχήστρες: Την Ορχήστρα Δωματίου Karl Ristenpart το 1932, αποτελούμενη από έγχορδα, καθώς και την Ορχήστρα της Ραδιοφωνίας RIAS, το 1946. Όταν αρνήθηκε να γίνει μέλος του ναζιστικού κόμματος, οι Ναζί παρεμπόδισαν τη σταδιοδρομία του. Για να αποφύγει τη στρατολόγηση, κατά τη διάρκεια του πολέμου πραγματοποίησε έντεκα καλλιτεχνικές περιοδείες με την Ορχήστρα Ristenpart σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, από τη Νορβηγία μέχρι την Ελλάδα. Στη χώρα μας ο Ristenpart εμφανίστηκε και πάλι το 1962, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
Από τον Μάρτιο του 1947 ως τον Δεκέμβριο του 1952, ο Ristenpart ηχογράφησε μεταξύ άλλων 70 καντάτες και άλλα έργα του Bach, για τη Ραδιοφωνία RIAS. Σχεδίαζε έναν μαραθώνιο κύκλο με όλες τις καντάτες του μεγάλου κάντορα της Λειψίας. Όταν όμως υπήρξαν προβλήματα χρηματοδότησης, ο Ristenpart έφυγε από το Βερολίνο, μαζί με 10 μουσικούς της ορχήστρας RIAS και το 1953 ίδρυσε την περίφημη Ορχήστρα Δωματίου του Saar, στο Saarbrücken, κατόπιν πρόσκλησης του επιφανούς Βέλγου μουσικολόγου και κληρικού, Carl de Nys. Χάρη στην εκτενή δισκογραφία του με αυτή την ορχήστρα για γαλλικές εταιρείες, ο Ristenpart έγινε παγκοσμίως γνωστός. Απεβίωσε το 1967 στη Λισαβόνα, από καρδιακό επεισόδιο, σε ηλικία 67 ετών.
Τρίτο Πρόγραμμα 90,9/www.ertecho.gr
Ερευνα-Παραγωγή-Παρουσίαση: ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΛΟΥΣΤΑΣ
