Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες δισκογραφικές εργασίες των τελευταίων χρόνων θα παρουσιάσει και θα αναλύσει ο κριτικός μουσικής Θάνος Μαντζάνας σε ένα κύκλο τεσσάρων ωριαίων εκπομπών του ΚΡΙΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ, που θα μεταδοθούν τις Παρασκευές 10, 17, 24 & 31 Ιανουαρίου 25, στις εννέα το βράδυ, από το Τρίτο Πρόγραμμα.
Πρόκειται για το άλμπουμ με τον γενικό τίτλο “The Well-Tempered Clavier” του βιρτουόζου πιανίστα Michael Houstoun που κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2024, από την πλέον έγκριτη δισκογραφική εταιρεία της Νέας Ζηλανδίας, την Rattle Records.
Ο Michael Houstoun γεννήθηκε το 1952 στη Νέα Ζηλανδία και θεωρείται ο κορυφαίος εκ των σολίστ του πιάνου της χώρας του.
Τις σπουδές του ακολούθησαν μεταπτυχιακές στο Curtis Institute Of Music στην Φιλαδέλφια των ΗΠΑ ενώ από πολύ νεαρή ηλικία κατακτούσε πρώτες θέσεις σε διεθνείς διαγωνισμούς πιάνου. Μετά από ταξίδια και εργασίες σε πολλές χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ, το 1981 επέστρεψε οριστικά στη Νέα Ζηλανδία.
Εκτός από την χώρα του δραστηριοποιείται επίσης στην Αυστραλία, τη Νοτιοανατολική Ασία και την Ιαπωνία με ρεσιτάλ, ως μέλος μεγαλύτερων και μικρότερων σχημάτων μουσικής δωματίου συμπράττοντας παράλληλα με Νεοζηλανδικές και άλλες ορχήστρες.
Το ρεπερτόριο του εκτείνεται από το μπαρόκ και το κλασικό μέχρι σύγχρονα έργα νέων συνθετών της χώρας του– συχνά γραμμένα για τον ίδιο – τα οποία αγαπά ιδιαίτερα και τα αναδεικνύει όσο το δυνατόν περισσότερο.
Σήμερα, με μια διαδρομή πενήντα ετών πλέον και την ανάλογη εμπειρία, αισθάνθηκε έτοιμος να αναμετρηθεί με το πλέον θεμελιώδες έργο της κλασικής μουσικής, «Το Καλώς Συγκερασμένο Κλειδοκύμβαλο» όπως έχει καθιερωθεί στα ελληνικά – του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ και μάλιστα στην ολότητα του.
Γιατί όμως «Το Καλώς Συγκερασμένο Κλειδοκύμβαλο» στο πρώτο τέταρτο του εικοστού πρώτου αιώνα;
Όπως σημειώνει ο Michael Houstoun «για έναν πιανίστα σαν και εμένα για τον οποίο η μουσική κυριολεκτικά ξεκίνησε με τον Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, ο κορυφαίος μουσουργός ήταν εκείνος που μας έδωσε τα θεμέλια για μια σειρά πραγμάτων που έχουν διαχρονική και παγκόσμια αξία. Πριν από όλα, από θεωρητικής πλευράς, για τον μουσικό που θέλει να μάθει για την μελωδία, την πολυφωνία και τις αρμονικές της παραλλαγές και δυνατότητες αλλά και τον παλμό της μουσικής είναι ο μεγαλύτερος, ο σημαντικότερος δάσκαλος.
Για εμένα όμως η μουσική του Μπαχ είναι και η πλέον ανθρωπιστική. Ακόμα και τα χρωματικά βάθη μιας φούγκας σε ελάσσονα κλίμακα δεν διακατέχονται από απελπισία, ούτε καν θλίψη. Η αυτοκυριαρχία σε τέτοιο επίπεδο σε εμπνέει και το να μάθεις να παίζεις σωστά έστω ένα πρελούδιο και μια φούγκα είναι μια εμπειρία που δεν θα ξεχάσεις ποτέ, ένα αληθινό μάθημα για όλη την ζωή σου».
«Το Καλώς Συγκερασμένο Κλειδοκύμβαλο» (“Das wohltemperierte Klavier“) θεωρητικά και τεχνικά είναι το θεμέλιο έργο του μουσικού κόσμου του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ πάνω στο οποίο δομήθηκε ολόκληρο το σύμπαν της κλασικής μουσικής. Δεν είναι όμως μόνον ο θεμέλιος λίθος της μουσικής του Μπαχ αλλά και μια πλήρης αποκάλυψη της φιλοσοφίας, του πνεύματος, ακόμα και της ψυχοσύνθεσης του.
Δεν είναι απλά η παρτιτούρα αλλά και όλα αυτά που ο Michael Houstoun, στην χρυσή ωριμότητα του, κατάφερε να ερμηνεύσει και να αποδώσει όχι μόνο με υψηλή δεξιοτεχνία αλλά και με διανοητική και συναισθηματική ευφυΐα και μουσική σοφία.
Ο Michael Houstoun μας παρέδωσε μία δισκογραφική εργασία που αποτυπώνει την πίστη στις ρίζες και τις αξίες αλλά και ερμηνευμένη έτσι ώστε να απευθύνεται στον άνθρωπο του εικοστού πρώτου αιώνα. Ένα άλμπουμ το οποίο αξίζει να ακουστεί πολλές φορές και με την δέουσα προσοχή.
Συντονιστείτε στο Τρίτο!
Τρίτο Πρόγραμμα 90,9 & 95,6 και διαδικτυακά (live ή on demand) στο ERT εcho.
Επιμέλεια – Παρουσίαση: Θάνος Μαντζάνας