Το έχει καταγράψει και η Ιστορία: ο Νομπελίστας (1998) Ζοζέ Σαραμάγκου είναι σπουδαίος συγγραφέας!
“Πάντα γινόταν μια έκρηξη στο κεφάλι μου που ήταν συνήθως το θέμα μαζί με τον τίτλο” Ζ.Σ.
Το 1996, η Αθηνά Ψυλλιά επέστρεψε στην Ελλάδα έπειτα από σπουδές Ψυχολογίας στην Πορτογαλία. Στη βαλίτσα της είχε Πορτογάλους συγγραφείς που τους θεωρούσε αξιόλογους. Ανάμεσα στα βιβλία “Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιο”, που σκανδάλισε την τότε συντηρητική πορτογαλική κυβέρνηση κι ασφαλώς προσέβαλλε την Καθολική Εκκλησία.
Τότε, η Αθηνά δε φανταζόταν ότι θα το μετέφραζε, ούτε ότι θα συνδεόταν το όνομά της ως μεταφράστρια του Σαραμάγκου στα ελληνικά, όπως της είχε είπε προφητικά ο Ανταίος Χρυσοστομίδης.
Συναντήθηκαν και οι 3 στην Πάτρα! Μία συνάντηση!
Εκεί, υποσχέθηκαν στον Πορτογάλο συγγραφέα να επανεκδοθεί σε νέα μετάφραση το “Χρονικό του Μοναστηριού”.
“Δεν έχουμε συνειδητοποιήσει πως επινοώντας τον Θεό, αμέσως σκλαβωθήκαμε σ’ αυτόν”, τάδε έφη ο άθεος, ταλαντούχος, ανεξάντλητος Σαραμάγκου.
‘Επειτα από 20 χρόνια μεταφραστικής συμβίωσης με τον πολυγραφότατο Πορτογάλο συγγραφέα, μερικές μέρες, λέει η Αθηνά ότι το “Χρονικό του Μοναστηριού” είναι το αγαπημένο της!
Ήταν μια φορά κι έναν καιρό ένας βασιλιάς που έταξε να χτίσει ένα τεράστιο μοναστήρι σε μια μικρή κωμόπολη αν ο Θεός τού έδινε διάδοχο. Ήταν μια φορά κι έναν καιρό 50.000 εργάτες που εξαναγκάστηκαν να το χτίσουν. Ήταν κι ένας ιερέας-εφευρέτης που ήθελε να πετάξει, αλλά πέθανε τρελός. Ήταν μια φορά κι έναν καιρό η Ιερά Εξέταση που σκότωνε ότι ήταν δημιουργικό και ζωντανό. Κι ήταν μια φορά κι έναν καιρό, στην Πορτογαλία του 18ου αιώνα…
Η Αθηνά Ψυλλιά διαβάζει τις καρτ ποστάλ που έγραψε στον Ζοζέ ντε Σούζα Σαραμάγκου και του αφιερώνει μουσική!
Και όπως υπέγραφε ο Σαραμάγκου στα ηλεκτρονικά μηνύματά του: “Ελπίζω αυτό το μήνυμα να φτάσει και να μη χαθεί στο υπερδιάστημα”.
μτφ. Αθηνά Ψυλλιά
Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2011