Η Νίτσα Τσίτρα και τα τραγούδια της Μακεδονίας
Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2024 , 9 με 10 το βράδυ, στην εκπομπή του Γιώργου Τσάμπρα και στο Δεύτερο Πρόγραμμα 103.7.
Στη Μακεδονία η Νίτσα Τσίτρα υπήρξε – και για κάποιους είναι ακόμα – κάτι σαν «θεότητα» του τραγουδιού, κάτι σαν «θρησκεία» των γλεντιών και των πανηγυριών. Γεννήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’30, στο Αηδονοχώρι ένα μικρό χωριό του Δήμου Βισαλτίας, στη Νιγρίτα του Νομού Σερρών. Η ίδια το περιέγραφε σαν ένα χωριό με μερακλήδες που δούλευαν στα καπνά και στο μπαμπάκι αλλά και χόρευαν και τραγουδούσαν. Και εκείνη – λέει – θέριζε, σκάλιζε, μάζευε μπαμπάκι και συμμετείχε στο μπούρλιασμα, στη συλλογή του καπνού. Και μέσα απ’ αυτές τις δουλειές και από πολύ μικρή ηλικία, άρχισε να γίνεται φανερή η ευκολία της στο τραγούδι – που όμως δεν ήταν κάτι ξεχωριστό γιατί – όπως έλεγε – όλη η οικογένεια – η μητέρα και τα δυό αδέλφια της τραγουδούσαν. Στα χρόνια του ’50, ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Μακεδονίας, αναζητά τραγουδιστές και μουσικούς που θα μπορούσαν να παίξουν και να τραγουδήσουν δημοτικά τραγούδια της Μακεδονίας, καθώς η δισκογραφία δεν έδειχνε ακόμη ενδιαφέρον γι’ αυτά. Η Νίτσα Τσίτρα ανήκει από πολύ νωρίς στην ομάδα των τραγουδιστών του σταθμού. Ηχογραφεί εκεί ένα μεγάλο μέρος τοπικού υλικού. Ωστόσο, σιγά σιγά αρχίζει να ξυπνά και το ενδιαφέρον των δισκογραφικών εταιριών της Αθήνας. Κάπως έτσι, γύρω στα 1961 με την επιμέλεια του Παντελή Καβακόπουλου και με τον Μανώλη Παπαγεωργίου στο κλαρίνο – ήταν ο βασικός μουσικός και στην ορχήστρα του ραδιοφωνικού σταθμού Μακεδονίας – κατεβαίνει στην Αθήνα και ηχογραφεί κάποια τραγούδια. Αρχικά, σε μια από τις νεότερες δισκογραφικές εταιρίες. Και αμέσως μετά, στην μεγαλύτερη. Κάποιες από αυτές τις ηχογραφήσεις της, τόσο χορευτικά όσο και αργά καθιστικά τραγούδια της Μακεδονίας, σιγά σιγά θα αποτελέσουν σύμβολα αυτού του υλικού. Θα συνεχίσει να ηχογραφεί αλλά και να τραγουδά σε εκδηλώσεις της Μακεδονίας μέχρι προχωρημένη ηλικία. Και θα φύγει στα 89 της χρόνια, τέτοιες μέρες του 2021. Στην εκπομπή ακούμε κάποιες από τις κλασσικές της ηχογραφήσεις και περιγράφουμε την εποχή τους.
Πάντα με την πεποίθηση και με στόχο ότι «Πρέπει να ξέρεις μηχανή να κόψεις μαύρα μάτια».
ΣΗΜ : Στη φωτογραφία της ανάρτησης, το μακεδονικό συγκρότημα του Ραδιοφωνικού Σταθμού Μακεδονίας, το 1962. Καθιστή στη μέση, η Νίτσα Τσίτρα. Από αριστερά : Μαρία Καραβάρα, Τάκης Σαμαράς, Ξανθίππη Καραθανάση. Δεξιά της, ο Κώστας Κουφογιάγκος