Αυτός ο άγνωστος Απόστολος Καλδάρας:
«Ρίζες και χρώματα», ένας δίσκος του 1975
Τραγούδι : Ξανθίππη Καραθανάση. Στίχοι : Δημήτρη Ρήτα.
Δευτέρα 4/7, 9 με 10 το βράδυ, στο Δεύτερο Πρόγραμμα.
Ο Απόστολος Καλδάρας γράφει στο οπισθόφυλλο ότι ακούγοντας το «δοκίμιο» του δίσκου … ξαφνιάστηκε και ο ίδιος, γιατί νόμισε ότι …ήταν έξω από το – συνήθως – λαϊκό κλίμα του! Στις «Ρίζες και τα χρώματα» έκανε προσπάθεια να γράψει τραγούδια με αναφορές σε τοπικές δημοτικές μουσικές της Ελλάδας. Το κάθε τραγούδι έχει κι έναν τοπικό προσδιορισμό : Κρητικό, Ηπειρώτικο, Ποντιακό, Θεσσαλικό, Σμυρνέικο, Σαρακατσάνικο, νησιώτικο, μακεδονίτικο, καλαματιανό… Κάποια απ’ αυτά όμως, ήταν και τα δικά του πρώτα ακούσματα. Σε μια από τις συζητήσεις μας στα χρόνια του ’80, μού είχε αναφέρει ότι η πρώτη φωνή που είχε στο νού του γι’ αυτό το υλικό, ήταν η Μαρίζα Κωχ. Ο στιχουργός Δημήτρης Ρήτας όμως, λέει ότι αρχικά τα τραγούδια γράφονται με στόχο να τα τραγουδήσουν ο Γιώργος Νταλάρας, η Χάρις Αλεξίου και ο Γιάννης Πάριος. Τελικά, τα είπε η Ξανθίππη Καραθανάση.Τραγουδίστρια πού ήδη τότε είχε γερές βάσεις στο παραδοσιακό τραγούδι της Μακεδονίας και προσπαθούσε να ανοιχτεί σε ένα πιο ποικίλο ρεπερτόριο. Είναι μέσα της δεκαετίας του ’70… Η «Μικρά Ασία» και ο «Βυζαντινός εσπερινός» έχουν δείξει στον Καλδάρα το δρόμο των δίσκων με μουσική ή θεματική ενότητα. Ενώ γενικότερα, το κλίμα μιας «επιστροφής στις ρίζες» έχει ευδοκιμήσει με αφετηρία τον Νίκο Ξυλούρη και τον Γιάννη Μαρκόπουλο, τη Μαρίζα Κωχ και τον Διονύση Σαββόπουλο αλλά και αρκετούς ακόμη.
Η προσπάθεια δεν θα έχει συνέχεια. Ο Καλδάρας δεν θα γράψει άλλα τέτοια τραγούδια. Και η Ξανθίππη Καραθανάση θα απομακρυνθεί χρόνια από την δισκογραφία, για να επιστρέψει στις αρχές του ’90 με την κορυφαία καταγραφή της σε «Τραγούδια της Μακεδονίας». 47 χρόνια μετά, ξανακούμε τα τραγούδια του δίσκου! Και συζητάμε με την Ξανθίππη Καραθανάση και τον στιχουργό Δημήτρη Ρήτα, για τη δημιουργία του. Στη σειρά αυτής της εκπομπής όπου ακούμε και τις δύο πλευρές ενός παλιού δίσκου από την ιστορία του τραγουδιού – σα να τους βάζαμε τώρα στο πικ απ. Και συνεχίζοντας, τις σκόρπιες αναφορές στον Απόστολο Καλδάρα, 100 χρόνια από τη γέννησή του. Πάντα με την πεποίθηση και με στόχο ότι «Πρέπει να ξέρεις μηχανή να κόψεις μαύρα μάτια».